Campylobacter jejuni is de belangrijkste veroorzaker van bacteriële darminfecties bij de mens. De bacterie komt veel voor in kippenvlees, maar ook in het oppervlaktewater. Hoe hij darminfecties veroorzaakt is niet helemaal bekend.
Er is dringend behoefte aan een methode om kippen vrij te maken van Campylobacter en zo de voedselveiligheid te verhogen. Andries van Mourik onderzocht de overlevingsstrategieën van de bacterie. Zijn conclusies bieden een goede basis voor het ontwikkelen van nieuwe methoden om de Campylobacter-besmetting bij kippen in te dammen.
Campylobacter weet te overleven dankzij het vermogen zich snel en gemakkelijk aan te passen aan zijn omgeving. Van Mourik ontdekte verschillende van deze aanpassingsmechanismen. De bacterie kan bijvoorbeeld de samenstelling van zijn eigen oppervlak beïnvloeden; dankzij deze ‘camouflagetechniek’ verandert zijn gevoeligheid voor antimicrobiële middelen en kan de herkenning door het immuunsysteem veranderen. Voorts bezit Campylobacter een specifiek transportsysteem voor eiwitten die noodzakelijk zijn voor de energievoorziening. Een regelmechanisme dat deze energievoorziening afstemt op de beschikbare grondstoffen stelt de bacterie in staat om in de kip te overleven.
Als het mogelijk is om deze aanpassingsmechanismen te beïnvloeden of te doorbreken, maakt de bacterie minder kans om kippen te besmetten. Zover is het nog lang niet, maar het onderzoek van Van Mourik vormt wel een aanzet daartoe.
Promotiegegevens
Promovendus: Andries van Mourik
Faculteit: Faculteit Diergeneeskunde
Proefschrift: Host adaptation mechanisms and transcriptional regulation in Campylobacter jejuni
Promotor 1: Prof.dr. J.P.M. van Putten
Copromotor 1: Dr. M.M.S.M. Wösten
Datum en tijd: 22/2/2011, 14:30 uur
Locatie: Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht