Wolken spelen een belangrijke rol in de stralingsbalans en hydrologische cyclus op aarde. Om te kunnen bepalen of wolken- en neerslageigenschappen op termijn veranderen in een veranderend klimaat zijn nauwkeurige en wereldwijde metingen nodig.
Deze eigenschappen kunnen worden bepaald uit satellietmetingen van gereflecteerde zonnestraling. De Spinning Enhanced Visible and Infrared Imager (SEVIRI) meet elk kwartier de gereflecteerde zonnestraling boven Europa en Afrika.
Erwin Wolters heeft in zijn proefschrift de nauwkeurigheid en gevoeligheid van afgeleide wolken- en neerslageigenschappen onderzocht om de bruikbaarheid voor klimaatmonitoring en hydrologie te kunnen bepalen. Met de gemaakte datasets is vervolgens de relatie tussen bodemvocht en neerslag tijdens de West-Afrikaanse moesson onderzocht.
In zijn proefschrift toont Wolters aan dat de afgeleide wolken- en neerslageigenschappen een voldoende nauwkeurigheid hebben voor genoemde doeleinden. De kwaliteit van de bepalingen wordt wel minder bij lage zonnestanden en wanneer wolkenvelden gebroken zijn. Uit het onderzoek komt verder naar voren dat tijdens de West-Afrikaanse moesson neerslag vaker optreedt boven droge dan boven natte bodems, maar dat de neerslagintensiteit niet significant verschilt.
De hoge ruimtelijke en tijdsresolutie van SEVIRI biedt mogelijkheden voor gedetailleerde studies naar bijvoorbeeld land-atmosfeerinteracties en dagelijkse gang van wolken en neerslag. De methode voor de bepaling van wolken- en neerslageigenschappen dient dan wel uitgebreid te worden voor het gebruik van infrarode satellietmetingen zodat ook nachtwaarnemingen gebruikt kunnen worden. Een volledige beschrijving van de dagelijkse gang van wolken en neerslag maakt de datasets tevens een nuttig gereedschap voor evaluatie van klimaatmodellen.
Promotie
Promovendus: Erwin Wolters
Faculteit: Faculteit Bètawetenschappen
Proefschrift: Satellite cloud and precipitation property retrievals for climate monitoring and hydrological applications
Promotor 1: Prof. dr. ir. B.J.J.M. van den Hurk
Copromotor 1: Dr. ir. R.A. Roebeling
Datum en tijd: 29/3/2012 14:30
Locatie: Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht