In het Centraal Gezagsregister wordt bijgehouden wie het gezag heeft over minderjarigen, wanneer dat niet bij beide ouders ligt. Bijvoorbeeld als nog maar één ouder het gezag heeft, twee niet-gehuwde ouders samen het gezag uitoefenen of het kind onder toezicht is gesteld.
Voorheen hield iedere arrondissementsrechtbank er zijn eigen register op na. Door een wetswijziging is het niet meer verplicht om het gezag te registreren in het geboorte-arrondissement. Daarmee werd de opbouw van een centraal digitaal register mogelijk, waarin alle rechtbanken hun gegevens bijhouden.
Het Centraal Gezagsregister wordt regelmatig geraadpleegd door de Raad voor de kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg en het Openbaar Ministerie om tot een goed advies of een beslissing te komen over de toekomst van een minderjarige. Ook particulieren kunnen informatie over het gezag nodig hebben, bijvoorbeeld als zij iemand aansprakelijk willen stellen voor schade die door een minderjarige is toegebracht.
Autorisaties voor Kinderbescherming en OM
Behalve de rechtbanken hebben ook andere partijen toegang tot het Centraal Gezagsregister. De Raad voor de Kinderbescherming en het Openbaar Ministerie zijn de eerste partijen die hiervoor zijn geautoriseerd. Ilse Ahrens van de Raad voor de Kinderbescherming Zwolle is er blij mee: “Normaal moesten we eerst kijken bij welke rechtbank we moesten zijn en een verzoek indienen om het gezag te verstrekken. Het uittreksel van het register kregen we schriftelijk binnen, per post of per fax. Meestal gingen daar wel twee dagen overheen. Nu hebben we direct toegang tot gegevens van kinderen die ingeschreven zijn.”
In de praktijk scheelt dat veel tijd, aangezien het ouderlijk gezag bij alle beschermingszaken wordt opgevraagd. Ook de kwaliteit van het register is beter, doordat namen automatisch worden vergeleken met de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Zo worden fouten voorkomen.
Dit najaar aansluitingen voor advocaten en gemeenten
Volgens planning krijgen advocaten en gemeenten dit najaar digitale toegang tot het gezagsregister. Om het mogelijk te maken vertrouwelijke gegevens veilig uit te wisselen, zullen gemeenten zich hiervoor aansluiten bij eHerkenning. Dankzij eHerkenning is duidelijk welke organisatie gegevens opvraagt en of de medewerkers gemachtigd zijn om namens deze organisatie te handelen.
De Bureaus Jeugdzorg worden om financiële redenen vooralsnog niet aangesloten: zij kunnen informatie opvragen over het ouderlijk gezag via de Raad voor de Kinderbescherming. Burgers kunnen alleen informatie uit het register opvragen bij de griffie van de rechtbanken.
Ongehuwde ouders kunnen digitaal ouderlijk gezag aanvragen
Nieuw is dat hoogstwaarschijnlijk vanaf 1 juli 2013 ongehuwde ouders online gezamenlijk ouderlijk gezag aan kunnen vragen over hun (pasgeboren) kind. Hiervoor wordt een digitaal loket ingericht bij rechtspraak.nl. Dit is niet alleen gemakkelijker voor ouders, maar spaart ook kosten omdat geen uittreksel van de geboorteakte meer nodig is. Bij de aangifte worden de gegevens automatisch vergeleken met de GBA.
Wie heeft het gezag heeft over minderjarigen? – http://t.co/ukyNNJA7Km – #jeugdzorg, #rechtspraak
— Gezondheidskrant (@Gezondheidskrnt) June 25, 2013