Hersenonderzoekers van het UMC Utrecht krijgen 1,5 miljoen euro voor onderzoek naar autisme. Ze maken deel uit van een grote Europese samenwerking. “We denken dat autisme in de toekomst te behandelen is.”
Het gehele project omvat 30 miljoen euro en er werken zes farmaceutische bedrijven en ongeveer twintig universiteiten uit heel Europa in samen. Het is het grootste bedrag dat ooit in één keer aan autisme-onderzoek is uitgegeven. De wetenschappers hopen het ontstaan van autisme beter te begrijpen om zo tot een behandeling te komen. Het project heet officieel ‘European Autism Interventions – A Multicentre Study for Developing New Medications’ en is in april 2012 gestart.
Vanuit Nederland nemen onder meer de divisie Hersenen van het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut deel. De Utrechtse bijdrage loopt van klinisch onderzoek met patiënten naar beeldvorming van de hersenen tot aan proefdier- en stamcelonderzoek. Het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut ontvangen daarvoor 1,5 miljoen euro. Het UMC St. Radboud in Nijmegen neemt ook deel aan het consortium.
Ontwikkelingsstoornis terugdraaien
“Vroeger dachten we dat autisme niet aan te pakken was”, vertelt hersenonderzoeker prof. dr. Peter Burbach van het UMC Utrecht. Hij is penvoerder namens het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut. “Wij hebben van de genetische afwijking fragiel X-syndroom geleerd dat ontwikkelingsstoornissen van de hersenen mogelijk wel te beïnvloeden zijn. In proefdiermodellen voor autisme is het al gelukt om gedragsveranderingen deels te herstellen. We denken nu dat ontwikkelingsstoornissen in de hersenen van mensen met autisme misschien ten dele terug te draaien zijn. Dat zou kunnen resulteren in minder stereotiep gedrag en verbeterde communicatie.”
Nieuwe medicijnen
Een belangrijk aanknopingspunt voor deze aanpak is het fragiele X-syndroom, een genetische afwijking. Deze patiënten hebben last van mentale achteruitgang, terwijl het ook een veelvoorkomende oorzaak van autisme is. Momenteel worden medicijnen getest bij fragiel X -patienten die de mentale handicap en het gedrag bij deze patiënten zou kunnen verbeteren. Mocht dat zo zijn, dan kunnen de medicijnen ook bij andere mensen met autisme onderzocht worden.
Autisme is een ernstige ontwikkelingsstoornis die levenslang blijft bestaan en niet te genezen is. Ongeveer één procent van de kinderen heeft last van autisme-achtige stoornissen. Mensen met autisme hebben beperkingen in de omgang met anderen, problemen met communiceren, steeds terugkerend stereotiep gedrag of bewegingen, en weerstand tegen veranderingen.