Koelen van de nieren tijdens een aneurysmaoperatie kan ernstige schade voorkomen. Dat werd jaren terug al op pragmatische wijze in een VUmc-operatiekamer ontdekt. Onderzoekster Kakkhee Yeung onderzocht in het lab waaróm dat zo is en bracht deze kennis in verbeterde vorm weer terug naar de werkvloer. Van bed-, via bench weer naar de bedside.
Bij een aanzienlijk deel van de operaties aan een aneurysma van de aorta – meer dan 15% – moet de bloedtoevoer naar de nieren tijdelijk worden stilgelegd. Zo’n half uur van droogstand doet de nieren geen goed. Na een geplande aneurysmaoperatie moet een kleine 10% van de patiënten uiteindelijk dialyseren vanwege permanente schade aan de nieren. VUmc-hoogleraar vaatchirurgie Willem Wisselink bedacht een jaar of tien terug een heel pragmatische oplossing voor dit probleem: als nieren tijdens een transplantatie goed worden gehouden door ze te koelen, waarom zouden we dat dan ook niet doen tijdens een operatie aan de aorta? Sindsdien worden de nieren gedurende een aneurysmaoperatie in VUmc gekoeld door ze te spoelen met een oplossing van fysiologisch zout van 4 graden Celsius.
De patiënten met de gekoelde nieren blijken na de operatie geen noemenswaardige stijging te laten zien van creatinine in het plasma, een maat voor nierschade. De sterfte na de aneurysmaoperatie werd zelfs teruggebracht naar nul, waar normaal bijna 14% van de patiënten uiteindelijk overlijdt. Bij een acute operatie aan een gescheurd aneurysma is die sterfte na dertig dagen zelfs meer dan 70%. Worden bij die acute operaties de nieren gekoeld, dan daalt de sterfte naar 20%.
Lees verder: Waarom nierkoeling orgaanschade voorkomt bij een aneurysmaoperatie