Als de ziekenhuisbacterie Clostridium difficile de kop opsteekt gaan alle alarmbellen rinkelen. Een infectie kan immers bij verzwakte mensen ernstige diarree veroorzaken. Patiënten met deze besmettelijke ziekteverwekker moeten daarom worden geïsoleerd en artsen en verpleegkundigen moeten aanvullende hygiënemaatregelen treffen.
Het snel herkennen van de bacterie is dan ook essentieel. De tweejarige beagle Cliff wordt in VU medisch centrum getraind om deze taak op zich te nemen. Hij blijkt uitstekend in staat om de Clostridiumbacterie te herkennen. De inzet van een speurhond voor dit doel is uniek. Nooit eerder is dit in de wereld geprobeerd.
Het idee om een hond te trainen is afkomstig van Yvo Smulders, hoogleraar interne geneeskunde. “Tijdens een grote visite vroegen we ons af of een patiënt Clostridium had en een verpleegkundige merkte op dat het wel zo rook.” Als mensen het al kunnen ruiken, dan moeten honden dat veel beter en vooral eerder kunnen, bedacht hij.
De afgelopen maanden hebben internist Marije Bomers en Hotsche Luik, trainer, gedragswetenschapper en geurdetectieonderzoeker, hard getraind met Cliff. Inmiddels is Cliff al een paar keer bij de zorgeenheid interne geneeskunde op bezoek geweest. “We gaan alle kamers af en het is de bedoeling dat Cliff rustig bij het bed gaat zitten van patiënten die besmet zijn”, aldus Bomers. De resultaten zijn opvallend. Tot nu toe heeft Cliff in ieder geval negentig procent van de zieke patiënten opgespoord, twee keer gaf hij aan dat hij de bacterie rook, terwijl de laboratoriumtest negatief was. “Maar wie weet heeft de hond gelijk, want de laboratoriumtest is niet honderd procent betrouwbaar”, legt Bomers uit. Het is de verwachting dat hij binnen een paar maanden een volleerde Clostridium-speurder zal zijn.
De bedoeling is dat Cliff in de toekomst oproepbaar zal zijn. Ziekenhuizen, verpleeghuizen en andere instellingen waar Clostridium een bedreiging vormt, kunnen hem inschakelen bij een uitbraak van diarree. Besmette patiënten kunnen dan zo snel mogelijk worden geïsoleerd, zodat verdere verspreiding wordt voorkomen. “Cliff werkt sneller dan een laboratorium”, aldus Bomers. “De laboratoriumtest duurt niet zolang, maar in de praktijk ben je vaak een dag verder voor je de uitslag hebt. En is de uitslag dubieus, dan gaat er nog een dag of drie voor de kweek overheen, voor je weet of iemand besmet is. Cliff signaleert de bacterie in één snuffel.”