Om minimaal invasief te leren opereren moeten artsen niet slechts uren maken, maar gericht vaardigheden aanleren. In zijn promotieonderzoek ontwierp gynaecologisch oncoloog Henk Schreuder van het UMC Utrecht trainingsprogramma’s voor gynaecologen en chirurgen. Onder meer via virtual reality.
Sinds 2007 stelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg eisen aan de training die chirurgen krijgen in minimaal invasieve chirurgie. Deze vorm van chirurgie wordt laparoscopische chirurgie genoemd en wordt in snel tempo de standaard voor veel chirurgische ingrepen.
Simulatiemodellen
In zijn proefschrift beschrijft gynaecologisch oncoloog Henk Schreuder manieren om gynaecologen, chirurgen en urologen op een veilige manier minimaal invasief te leren opereren. Hij ontwikkelde en onderzocht diverse simulatiemodellen, onder meer via virtual reality, om de benodigde vaardigheden te trainen. Volgens Schreuder worden chirurgen via simulatietraining inderdaad vaardiger en blijken die vaardigheden tijdens echte operaties goed van pas te komen. In eerdere studies blijkt dat (virtueel) getrainde gynaecologen veiliger en sneller werken.
Via de virtual reality training zijn niet alleen basisvaardigheden op te doen. Schreuder onderzocht ook geavanceerdere programma’s en programma’s voor robot geassisteerde chirurgie. Daarmee is ook het verwijderen van de galblaas of de blindedarm virtueel te oefenen. Een speciale gynaecologiemodule maakt het mogelijk virtueel te oefenen op het verrichten van een sterilisatie, het hechten van de baarmoeder na vleesboomverwijdering of het verwijderen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Schreuder pleit voor strakker georganiseerde training in de minimaal invasieve laparoscopische chirurgie. Chirurgen moeten niet alleen uren maken, maar via trainingsprogramma’s aantoonbaar specifieke vaardigheden opdoen voor ze patiënten mogen opereren. Hij vindt dat trainingen verplicht moeten zijn en binnen werktijd gepland moeten worden en dat een laparoscopie-expert de trainingen moet geven.
Cultuuromslag
“Ik denk dat een cultuuromslag bij specialisten in opleiding en medisch specialisten noodzakelijk is”, zegt Schreuder. “Afdelingshoofden en ziekenhuisbestuurders moeten hierbij helpen. We hebben de technologie om chirurgen levensecht te laten oefenen. Ik kan me voorstellen dat chirurgen eerst een soort operatie-examen of een aantal operatiepunten moeten halen voordat ze patiënten opereren.”
Henk Schreuder promoveert op 2 november 2011 aan het UMC Utrecht.