Elk jaar organiseert het Oranje Fonds de uitreiking van de Appeltjes van Oranje. Drie van de tien genomineerde sociale projecten krijgen op 21 mei de prijs uitgereikt op Paleis Noordeinde. Dit jaar is het thema van de Appeltjes ‘De Kracht van Sport’. Het is voor het eerst dat er een thema aan de maatschappelijke onderscheiding is gekoppeld.
De prijzen gaan naar drie succesvolle initiatieven die sport als middel inzetten om verschillende groepen mensen samen te brengen. Prinses Máxima, beschermvrouwe van het Oranje Fonds, reikt de prijzen jaarlijks op Paleis Noordeinde uit. De prijs bestaat uit een bronzen beeldje in de vorm van een Appeltje van Oranje, ontworpen en vervaardigd door koningin Beatrix, en een geldbedrag van 15.000 euro.
Tien genomineerden voor de Appeltjes van Oranje 2010:
1. Algemene Utrechtse Studenten Roeivereniging Orca
Sport op School
De studentenroeivereniging Orca verzorgt projecten in Utrechtse achterstandswijken. Schoolkinderen krijgen de gelegenheid om hun wijk mooier te maken en mogen zelf bedenken hoe. Het beste plan wordt uitgevoerd in samenwerking met een woningbouwvereniging. Daarnaast maken de kinderen kennis met roeisport en –vereniging, deze worden ingezet om ontmoetingen te arrangeren en sociale binding te vergroten.
In overleg met een van de leden van Orca’s businessclub, woningbouwcorporatie Mitros, werd het project gestart, ook de gemeente Utrecht verleende medewerking. In overleg met Mitros, de gemeente en de Ariënsschool werd het project Sport op School in de Utrechtse wijk Hoograven gestart.
De projecten die Sport op School aanpakt, worden in overleg met de woningbouwcorporaties bepaald. De commissieleden zoeken zelf contact met de school en het betreffende wijkbureau (van de gemeente Utrecht).
Bij Orca werd Sport op School een permanente commissie met het streven jaarlijks drie sociale projecten af te ronden gebaseerd op de ‘drie-eenheid’ sportvereniging, wijkbewoners, maatschappelijke onderneming. In 2009 werd besloten om de Stichting MOVE op te richten en deze permanent te linken aan Orca.
2. Stichting Be Interactive
Be Interactive loopevenementen
Be Interactive zet sport in als springplank om geïsoleerde vrouwen mee te laten doen met de samenleving. Hardlopen kan de cirkel ‘slechte voeding – onvoldoende beweging – depressie en isolement’ volgens de stichting doorbreken. Op die wijze wordt sport ingezet om vrouwen uit hun isolement te halen. De activiteiten vinden plaats op 41 locaties. Gemeenten worden actief benaderd om te kijken of interesse bestaat om de trainingen te subsidiëren.
De stichting betaalt de trainers die de hardlooptrainingen verzorgen. Belangstellenden kunnen een cursus volgen voor assistent-trainer en vervolgens zelf trainer worden. Werving van deelnemers geschiedt veelal door mond-tot- mondreclame, ook door bezoek aan buurthuizen en schoolpleinen.
De vrouwen trainen voor deelname aan een loopevenement. Dat is een belangrijk onderdeel van het initiatief, volgens Be Interactive vergroten de stap en de beloning na afloop (medaille) het gevoel van eigenwaarde van de deelnemende vrouwen.
De stichting wil haar activiteiten laagdrempelig houden zodat allochtone vrouwen makkelijker meedoen; zij bewegen in een vertrouwde omgeving met buurtgenoten. Veel deelneemsters zijn gesluierd, als groep rennen met hoofddoek verlaagt de drempel.
3. Real-X indoor fun-/skatepark
Skateboardlessen voor het speciaal onderwijs
Stichting Real-X (spreek uit: relax) beheert een ‘indoor fun- en skatepark’ in Apeldoorn. Kinderen kunnen tegen een kleine vergoeding onder meer skaten, muziek maken, gamen en breakdancen. Met gemeentelijke subsidie is een fulltime parkbeheerder aangesteld.
De stichting verzorgt ook skateboardles voor leerlingen van 10 tot 16 jaar uit het speciaal onderwijs. Ongeveer 25 kinderen met aandoeningen uit het autistisch spectrum skaten wekelijks bij het skatepark. De stichting wil verschillende groepen met elkaar verbinden. ‘Normale’ kinderen ontmoeten en helpen kinderen met een beperking.
De lessen komen voort uit het idee van een docent van een onderwijsinstelling voor Speciaal en Voortgezet Speciaal Onderwijs. Hij bood zijn pupillen proeflessen aan, vervolgens kregen zij de keuze tussen reguliere gymles of skateles. Ongeveer 25 kinderen bezoeken inmiddels al enkele jaren de skatelessen. Volgens de stichting groeit de acceptatie van de kinderen uit het speciaal onderwijs door de andere kinderen.
4. Rotterdamse Korfbal Club W.I.O.N.
G-Korfbal
De Rotterdamse Korfbal Club W.I.O.N. (Wij Is Onze Naam) heeft als eerste Nederlandse korfbalvereniging G-Korfbal voor verstandelijk gehandicapten. De leden van W.I.O.N. spannen zich binnen een speciale werkgroep al jaren in om meer verenigingen te bewegen om G-afdelingen op te richten. Het doel is om verstandelijk gehandicapten mee te laten doen en ze zelfvertrouwen te laten ontwikkelen en vreugde te bezorgen. Daarnaast verbetert door beweging hun conditie én werken de contacten positief voor de ouders van deze groep.
Twee ouders namen het initiatief om een G-team op te richten en verzorgden een open dag samen met de gemeentelijke dienst Sport en Recreatie. Het eerste G-team van W.I.O.N. ontstond in 1991. Bij gebrek aan tegenstanders nodigde W.I.O.N. later alle korfbalverenigingen uit Rotterdam en omgeving uit voor een open dag. Volgens de leden van de werkgroep mag die worden beschouwd als de aftrap van G-Korfbal in Nederland. In 1996 heeft het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) G-korfbal erkend en opgenomen in de landelijke reguliere competitie. Tegenwoordig beschikken 45 korfbalverenigingen over een G-team, het totale aantal Nederlandse G-leden wordt geschat op 600.
5. Stichting Doen Doet
Taalbom
Het project Taalbom combineert aerobics met eenvoudige Nederlandse taalles. Het doel is dat de allochtone cursisten zelfverzekerder worden door de positieve effecten van beweging én een betere Nederlandse taalbeheersing. De cursisten doen aan aerobic en herhalen tijdens de oefeningen eenvoudige zinnen rond een bepaald thema. Een les gaat bijvoorbeeld over de weg vragen, boodschappen doen of kennismaken. De lessen worden telkens iets moeilijker, in de derde cursus komen bijvoorbeeld de Nederlandse cultuur en emoties aan de orde.
De stichting verzorgt een opleiding voor de Taalbomdocenten. Daarin is aandacht voor de lesmethode, interactie met buurthuizen en welzijnsorganisaties, verkooptechnieken en maken van afspraken. De cursussen worden verzorgd via een franchiseconcept en voornamelijk gegeven in buurthuizen.
Inmiddels krijgen bijna tachtig Taalbom-groepen op ongeveer dertig locaties les door heel Nederland. De trainingen worden door verschillende gemeenten en provincies gesubsidieerd (Rotterdam, Den Haag, provincie Noord-Holland). Ook het ministerie van Justitie verstrekte subsidie.
6. Stichting Kleurrijke Stad
Wereldkampioenschap van Eindhoven
Het Wereldkampioenschap van Eindhoven (WvE) is een educatief en sportief project dat zich in eerste instantie richt op Eindhovense basisscholieren van zeven tot twaalf jaar oud. De stichting Kleurrijke Stad verzorgt maandelijkse sportdagen op buurt- en wijkniveau, een grote stadsbrede finale sluit het kampioenschap af. Basisscholen melden zich voor het project aan, de deelnemende leerlingen vertegenwoordigen een land. Op school leren de kinderen over ‘hun’ land.
Het project beslaat een groot deel van het schooljaar waarin sportieve activiteiten op buurtniveau plaatsvinden. Aan de sport worden andere activiteiten gekoppeld, ook ouders / buurtbewoners worden gestimuleerd om mee te doen. Het WvE zet voetbal in om kinderen te laten leren over andere landen en verzorgt ontmoetingen tussen kinderen, hun ouders en vrijwilligers. Jaarlijks doen ongeveer 300 kinderen uit Eindhoven mee.
Het WvE bestaat naast de maandelijkse sportactiviteiten in de buurten ook uit de opening van het WK in het stadion van FC Eindhoven, de WK-loting in het Stadhuis, een groot feest met culturele en sportactiviteiten en het stedelijke voetbaltoernooi.
7. Stichting Sport & Sociale Begeleiding (SSB)
Sportief Wegwijs
Vechtsport wordt in Sportief Wegwijs ingezet als middel om jongeren te bereiken, te stimuleren en te trainen. In het pand van de Stichting Sport & Sociale Begeleiding (SSB) drijft thaibokstrainer Duran Ebren zijn thaiboksschool. Hij werkt in het project Sportief Wegwijs samen met de stichting. De sport spreekt een doelgroep aan die moeilijk bereikbaar is en toch kampt met problemen. De bokstraining vindt ín het pand van SSB plaats, de drempel naar de hulpverlening is daardoor laag. Trainer Duran Ebren signaleert diverse problemen, wint het vertrouwen van de jongeren en verwijst ze door naar de SSB. De stichting behandelt hun hulpvragen. De leeftijd van de jongeren varieert van zes tot boven de dertig jaar, het betreft ongeveer tachtig procent allochtone jongeren. In totaal worden 200 jongeren getraind, waaronder een groep van vijftien moslima’s.
Subsidie van de gemeente Eindhoven (Veiligheidshuis) maakte het de stichting mogelijk om mensen in dienst te nemen. De methodiek van SSB sluit aan op het landelijke project Tijd voor Vechtsport, dat wordt gedragen door het ministerie van VWS.
8. Stichting Welzijn Ouderen Schoonhoven (SWOS)
VIS (Vrouwen Integreren in de Samenleving)
Het doel van het project Vrouwen Integreren in de Samenleving (VIS) is bevorderen van integratie van allochtone vrouwen in Schoonhoven. Een gymclub vormt de basis, na de bewegingsles vindt taalonderwijs plaats. De taalcursus heeft verschillende niveaus zodat analfabete en geletterde vrouwen mee kunnen doen. In de cursus is ook aandacht voor maatschappijoriëntatie en de Nederlandse cultuur. VIS is onderdeel van de activiteiten van Stichting Welzijn Ouderen Schoonhoven (SWOS).
De Nederlandse mevrouw Bos en Marokkaanse mevrouw Zaidi runnen het project. Dat startte nadat uit onderzoek van de gemeente Schoonhoven, Zorgcentrum Vierstroom en moskee Al-Houda in 2004 bleek dat onder allochtone inwoners behoefte bestond aan beweegactiviteiten en culturele evenementen. Inmiddels geniet VIS bekendheid binnen de Schoonhovense allochtone gemeenschap. Mevrouw Zaidi fungeert als voorbeeld van integratie. Haar ID-baan is omgezet in een vast contract, haar Nederlandse taalvaardigheid is verbeterd.
Deelneemsters ontmoeten in het Dienstencentrum ook de autochtone bezoekers. Daardoor ontstaan contacten tussen allochtonen en autochtonen, die resulteren bijvoorbeeld in een cursus Marokkaans koken.
9. Aminta Sprockel Little League
Aminta Sprockel Challenger Little League
Little League® Baseball & Softball is een Amerikaanse, internationale organisatie met ruim 2,5 miljoen spelers tussen de 5 en 18 jaar. De organisatie stelt zich ten doel dat iedereen die dat wil, wedstrijden kan spelen. Sportiviteit en samenwerking zijn sleutelwoorden, activiteiten zijn altijd dicht bij huis. Binnen de Little League richt de Challenger League zich op kinderen met een fysieke of mentale beperking. In Curaçao is de Aminta Sprockel Challenger Little League in 2006 opgezet door een groep enthousiaste (sport)mensen.
Zes keer per jaar spelen acht teams een toernooi op een officieel softbalveld. Het versterkt motoriek, zelfvertrouwen en verbindt vrijwilligers met de kinderen. Er wordt samengewerkt met de zmlk-scholen en de mytylschool op het eiland, de League-dagen zijn officieel opgenomen in het lesrooster. Daardoor kunnen álle kinderen meedoen, als ze dat willen.
De sportactiviteiten beïnvloeden de relatie tussen onderwijzer en leerling. Leraren zijn betrokken bij de league-dagen en zien hun leerlingen op een andere manier: succesvol en gedreven. Dit zorgt voor soepelere communicatie en meer begrip. Ook ontmoeten onderwijzers van de vier verschillende scholen elkaar en wisselen kennis en ideeën uit.
10. S.V. Hubentut Fortuna
Sport Vereniging Hubentut Fortuna
Hubentut Fortuna is een bijzondere voetbalvereniging, de club slaagde erin om binnen 15 jaar na oprichting landskampioen te worden. Door de voetbalclub veranderde de eigen wijk Seru Fortuna van grootste probleemwijk in een wijk waar mensen graag wonen, met meer openheid, onderwijs en kansen.
De heer Victoria richtte de sportvereniging op. Iedereen kreeg hetzelfde uniform, zo ontstond een wijkgevoel. In 1994 nam de vereniging deel aan de voetbalcompetitie, in 1997 promoveerde ze naar de 2e klasse en in 1999 naar de 1e. Ondanks de sportieve groei, bleef het gedrag rond de club onacceptabel, waardoor de vereniging degradeerde. De heer Lorenz schoot te hulp, de ex-militair bracht discipline. Na iedere wedstrijd werd er gesproken, hij nodigde de leiders thuis uit voor teambuilding, het idee groeide dat sportiviteit meer is dan goed voetballen.
De wijkbewoners raakten weer betrokken met het motto: ‘We gaan het samen doen’. Hubentut Fortuna werd in 2009 weer kampioen in de eredivisie, de hele wijk vierde het succes.