Emoties reguleren, hoe doen onze hersenen dat? Twee promoties en een symposium aan de Radboud Universiteit gaan eind april hierover.
Fotocredits: _DJ_ (cc)
De promotieonderzoeken maken duidelijk: niet ieders hersenen zijn even goed in het onder controle houden van emotionele impulsen. Bij de helft van de ‘gewone mensen’ gaat dat al minder goed. En het brein van mensen met een sociale angststoornis maakt er helemaal een potje van.
Het proefschrift van Peter Bos laat zien dat ondanks de ontwikkeling die het menselijke brein heeft doorgemaakt tijdens de evolutie, dit orgaan en het gedrag dat het voortbrengt, in belangrijke mate gevoelig is voor de effecten van testosteron. Meer specifiek blijkt uit de gerapporteerde studies dat testosteron de neurale reactie versterkt op geluiden van huilende baby’s, op het zien van angstige en onbetrouwbare gezichten, en in het vooruitzicht van een beloning. Ook lijkt testosteron de communicatie tussen de boven- en onderliggende hersenstructuren te verminderen.
Iedereen is wel eens angstig. Tot 28% van de bevolking in westerse maatschappijen krijgt gedurende zijn of haar leven zelfs te maken met angststoornissen die tot psychische problemen kunnen leiden. Posttraumatische stressstoornis bijvoorbeeld, of een sociale fobie.
Angst is echter in de meeste gevallen een nuttige reactie die adaptief handelen in dreigende situaties vergemakkelijkt. Floris Klumpers presenteert in zijn proefschrift nieuwe inzichten over zowel lichamelijke reacties als hersenreacties die betrokken zijn bij angst.
Angststoornissen kunnen behandeld worden met exposure-therapie, een van de hoofdcomponenten van cognitieve gedragstherapie. Bij exposure-therapie wordt de patiënt blootgesteld aan datgene waar hij bang voor is zonder dat de gevreesde consequentie optreedt. Dit gebeurt meestal in het echt (exposure in vivo). Met virtual reality-exposure-therapie wordt de patiënt niet blootgesteld aan echte situaties maar aan virtuele werelden. Voordeel hiervan is dat de therapeut de exposure volledig kan sturen en ervoor kan zorgen dat de exposure goed aansluit bij het angstniveau van de patiënt.
Op 21 september 2011 lanceert de Angst Dwang en Fobie stichting een website speciaal voor jongeren tussen 12 en 18 jaar oud: www.stopjeangst.nl. In 2010 gaven ongeveer 200.000 jongeren aan dat zij te maken hadden(gehad) met een vorm van angst die hen het leven moeilijk maakte,