Volgens sommigen is de band met de godsdienstige traditie aan losraken en leidt ons land aan een collectief godsdienstig geheugenverlies.
Volgens anderen wordt zo’n oordeel te veel ingegeven door een achterhaalde visie op religie: er bloeien allerlei alternatieve vormen van spiritualiteit en er ontwikkelt zich een nieuwe opvatting over religie.
Ruim de helft van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder rekent zich tot een kerkelijke gezindte of een levensbeschouwelijke groepering.
In de periode 2010-2011 bezocht één op de zes regelmatig de kerk, moskee of een andere religieuze bijeenkomst. Dat is minder dan in de jaren daarvoor.
Bijna 700 mensen waren er vrijdag 27 april 2012 getuige van dat Mgr. J.H.J. van den Hende de negentien beelden van de Martelaren van Gorcum zegende in de Bedevaartskerk te Brielle. De bisschop deed dit aan het eind van de feestelijke Eucharistieviering bij de heropening van de gerestaureerde Ommegang van de Bedevaartskerk.
Aan het begin van de jaren zestig was een groot deel van de Nederlandse bevolking katholiek en bezocht men elke zondag de kerk. Aan het eind van het decennium was dat niet langer het geval. Maarten van den Bos onderzocht welke veranderingen ten grondslag hebben gelegen aan de ontkerkelijking van katholiek Nederland.