Om te voorkomen dat groente en fruit op de markt komen die de gezondheidsnormen overschrijden, controleert de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA) bij een aantal land/productcombinaties strenger op bestrijdingsmiddelen.
Dit is mogelijk door de komst van de Europese Verordening 669/2009 die per januari 2010 geldt. Op basis van deze verordening kunnen monsters van door de Europese Commissie aangewezen groente en fruit uit bepaalde landen bij invoer worden vastgehouden en gecontroleerd. De partij wordt pas vrijgegeven als blijkt dat er geen residuoverschrijdingen gevonden zijn. Aanvullend krijgen op basis van eigen eerdere resultaten van de nVWA bepaalde producten uit Thailand, India, Egypte, Hongkong/China en Argentinië extra aandacht.
Van januari 2008-december 2009 zijn 33 overschrijdingen van de gezondheidsnormen waargenomen, met name bij producten uit Thailand en India. In het laatste halfjaar zijn slechts twee overtredingen waargenomen.
Wettelijke norm en gezondheidsnormen
Het aantal overschrijdingen van de gezondheidsnormen is ten opzichte van de vorige periode (juli 2007-juli 2009) afgenomen. De gezondheidsnormen zijn gebaseerd op consequenties van langdurig gebruik (acceptable daily intake, ADI) en op acute risico’s (acute referentiewaarde, ArfD) bij hoge concentraties. Ook het aantal overschrijdingen van de wettelijke norm daalt gemiddeld genomen nog steeds. De wettelijke norm (de MRL) geeft aan wat op producten mag achterblijven na een verantwoord uitgevoerde teelt. Dat wil zeggen dat landbouwers niet meer van een bepaald bestrijdingsmiddel mogen gebruiken dan nodig is om een ziekte of plaag goed te bestrijden. Deze normen liggen in de meeste gevallen (veel) lager dan de gezondheidsnormen. In de halfjaarlijkse rapportage geeft de nVWA aan hoe vaak gezondheidsnormen en wettelijke normen zijn overschreden.
Overschrijdingen
Producten uit tropische landen voldeden vaak niet aan de wettelijke norm (MRL). De meeste overtredingen kwamen voor bij producten uit Thailand (meer dan 50% van de monsters), Dominicaanse Republiek (meer dan 20% van de monsters) en India (ruim 16% van de monsters). Producten uit deze landen gaven ook vaker een overschrijding van gezondheidsnormen te zien. Het ging met name om kousenband en kerrieblad. Groente en fruit uit Nederland, Israël en Brazilië voldeden bijna altijd aan de wettelijke normen. Gezondheidsnormen zijn bij producten uit deze landen ook vrijwel niet overschreden. Groente en fruit uit Nieuw-Zeeland lieten helemaal geen overschrijdingen van de normen zien.
Controles
De nVWA controleert steekproefsgewijs en risicogericht. Producten die gezondheidsnormen overschrijden worden zo mogelijk uit het handelskanaal gehaald. Ook worden andere Europese lidstaten op de hoogte gebracht van overschrijdingen via het Europese Rapid Alert System.
In 2010 voert de nVWA minder controles uit bij Nederlandse exportproducten. Importproducten van buiten de Europese Unie worden vaker gecontroleerd. Inmiddels ondervinden aangewezen soorten groenten en fruit uit Thailand en de Dominicaanse Republiek een strenger controleregiem op basis van Verordening (EG) nr. 669/2009. Daarnaast krijgen op basis van eigen eerdere resultaten de volgende producten extra aandacht:
– Thailand: kruiden, pepers
– India: kruiden, vruchtgroenten
– Egypte: perziken, aardbeien, vruchtgroenten, bonen
– Hongkong/China: choi sam (Chinese broccoli)
* Argentinië: appels