Op 8 februari 2013 stuurden de VWS-bewindslieden hun strategische agenda naar de Tweede Kamer, die op 14 februari 2013 hierover debatteert. GGD Nederland vindt dat de agenda goed inzicht geeft in de hervormingsvoorstellen in de zorg.
Echter, de samenhang tussen preventie met curatie en care kan sterker worden neergezet en een financiële vertaling van het aangekondigde preventieprogramma ontbreekt. GGD Nederland roept de Kamer op met het kabinet te bespreken hoe preventie een duidelijke plek binnen de zorg kan krijgen. Dit in combinatie met het versterken van gemeenten om zorg en leefomgeving aan elkaar te kunnen verbinden.
Drie maatregelen
Het kabinet geeft preventie de juiste aandacht om gezondheid te vergroten, ziekte te verminderen en zorguitgaven te beperken. De solidariteit komt onder druk te staan door stijgende zorgkosten en verzekerden worden kritisch over te vergoeden kosten. Gezond en ziekte zijn niet gelijk verdeeld over de bevolking, sociaaleconomische gezondheidsverschillen zijn groot. Mensen met een laag inkomen hebben meer ziekten en beperkingen. GGD Nederland steunt de bewindslieden in hun voornemen aan te sluiten bij de leefwereld van mensen die ziekten of beperkingen krijgen door een ongezonde leefstijl. We pleiten voor drie maatregelen:
• Gezondheidswinst meer mee te laten wegen bij bepaling van het basispakket. Zo zijn de kosten van begeleiding bij stoppen met roken beperkt, maar is de gezondheidswinst voor het collectieve belang zodanig dat ze vergoed dienen te worden.
• Meer via publiek-private samenwerking gezond gedrag faciliteren, door producenten en verkopers minder ongezonde producten aan te laten bieden. Dat gaat verder dan het borgen van voedselveiligheid, maar is minstens zo belangrijk om ziekten te voorkomen.
• Meer investering in E-health gericht op preventie en niet alleen bij mensen die leven met een ziekte.
Zorg anders organiseren
Het anders organiseren van zorg, zoals in de strategische agenda wordt aangegeven, is een mogelijkheid om preventie meer in samenhang te brengen met curatie. Hiermee worden niet alleen meer gezonde levensjaren toegevoegd maar ook onnodige kosten voorkomen. Via akkoorden met branches in de zorg wordt ingezet op kostenbeheersing. Gezond leven draagt bij aan sneller herstel. Groei van preventie mogelijk maken betekent een impuls in de afname van (onnodige) zorg. In de care is het eveneens mogelijk kosten te drukken, bijvoorbeeld door via zorginkoop instellingen te belonen voor een gezondere leefstijl van bewoners. Nu is daar bijvoorbeeld vaak sprake van overgewicht wat leidt tot meer verzorging en curatie.
Gezond opgroeien
Jong geleerd is oud gedaan, dat geldt zeker voor gezondheid. Dat blijkt ook uit de kabinetsplannen. Het gezond opgroeien van kinderen staat centraal in de publieke gezondheidszorg. We zijn blij met de verbinding met sport en bewegen en de kansen om te voorkomen dat kinderen bij jeugdzorg terechtkomen. Het kabinet zorgt ervoor dat de publieke zorgtaken van de gemeenten toenemen en beter kunnen worden afgestemd op het gezin in buurt of wijk. Bij de stelselwijziging Jeugd is neerwaartse druk van belang om financiële redenen. Door het zwaartepunt bij preventie te leggen worden (gezondheids)problemen zoveel mogelijk voorkomen. Professionals in de jeugdgezondheidszorg werken daar hard aan mee. Ook de meldpunten huiselijk geweld proberen ertoe bij te dragen dat het gezin een veilige opgroeiomgeving biedt. Het gaat vaak niet om méér zorg, maar om aspecten als zelfredzaamheid, sociale samenhang en gezonde sociale en fysieke omgeving.
Vanzelfsprekend dragen GGD’en vanuit hun rol binnen de publieke gezondheid graag bij aan de verwezenlijking van deze strategische agenda.