Staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten (VWS) wil een betere balans tussen formele en informele zorg en meer ondersteuning voor mantelzorgers. ‘Ik draag mantelzorgers hoog in het vaandel en ga daar werk van maken.’
Dat schrijft de bewindspersoon donderdag 29 maart 2012 aan de Tweede Kamer. Om mantelzorgers meer ondersteuning te bieden heeft Van Zanten drie invalshoeken voor ogen:
1. Het onder de aandacht brengen van het belang van mantelzorg.
Mantelzorgers en vrijwilligers ondersteunen mensen met een beperking, zodat die over hun eigen situatie en verantwoordelijkheid regie kunnen voeren. Uit gesprekken met partijen in de informele zorg blijkt dat Van Zanten met hen op één lijn zit: er moet meer bewustzijn komen voor mantelzorgers en de problemen die zij tegenkomen. De staatssecretaris zal samen met deze organisaties ambassadeur voor de mantelzorgers zijn.
2. In het beleid rekening houden met het belang van mantelzorg.
Uit bijeenkomsten van de staatssecretaris met chronisch zieke mensen komt naar voren dat zij zich vaak niet goed gehoord voelen door professionals. De professional heeft meer kennis, maar de buurvrouw luistert beter. Van Zanten: ‘Veel mantelzorgers hebben heel goed uitgedokterd hoe ze een ander met medische handelingen kunnen helpen. Ik noem hen pioniers. Het zijn vaak ouders die hun kinderen heel goed verplegen, maar niet bevoegd zijn. In dit grijze gebied is nog veel te winnen’.
Op 4 juni 2012 organiseert Van Zanten samen met Mezzo een dag om te luisteren naar de ervaringen van mantelzorgers om die mee te nemen in haar beleid.
Van Zanten acht het van groot belang dat mantelzorg ook in een instelling gegeven kan worden. Het gaat om wat de cliënt wil. De zorgaanbieder moet die wensen respecteren. Voor heldere afspraken tussen cliënt, aanbieder en mantelzorger is het zorgplan. De staatssecretaris wil met het wetsvoorstel Beginselenwet AWBZ-zorg verankeren dat het zorgplan in dialoog met cliënt en mantelzorger wordt opgesteld.
3. Grotere rol voor gemeenten om de positie van mantelzorgers te versterken.
Hoewel mantelzorgers willen bijdragen aan betere kwaliteit van leven van hun naasten, is het belangrijk te voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken. De gemeenten zijn in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning verantwoordelijk voor het ondersteunen van mantelzorgers. Onderzoek laat zien dat gemeenten sinds de invoering van de Wmo het aanbod voor mantelzorgondersteuning steeds verder hebben ontwikkeld en uitgebreid. ‘Ik ben er dan ook van overtuigd dat er op lokaal niveau een beter inzicht bestaat in wat informele zorgverleners nodig hebben’, zegt Van Zanten.
De staatssecretaris: ‘de overheid kan en hoeft niet alles uit handen van haar burgers te nemen. Zij moet bij voorkeur mensen in staat stellen en toerusten om verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Ik wil deze omslag stimuleren, zal bovenstaande activiteiten in gang zetten, onnodige regels afschaffen en daar waar nodig wijzen op het belang van informele zorgverleners. Hoog in het vaandel en dus op de agenda.’