Zondag 11 november is het Sint Maarten. In veel regio’s in Nederland gaan kinderen langs de deur en zingen in ruil voor wat snoep een liedje.
Hoewel Nederland rap aan het ontkerkelijken is, lijkt het gebruik zich in een hernieuwde populariteit te mogen verheugen.
Onlangs werd de Sint Maartensviering in Utrecht zelfs op de Nationale Inventaris van het Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland gezet. Bij het UNESCO Verdrag ter Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed, dat Nederland onlangs ondertekende, hoort de verplichting om een Nationale Inventaris samen te stellen.
Heeft Sint Maarten een toekomst? Volgens Ineke Strouken, directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed en verantwoordelijk voor de officiële Nationale Inventaris: ‘Sint Maarten hoort bij de traditionele Nederlandse winterfeesten en ondanks dat veel kinderen misschien niet weer weten wie hij was, voelen velen zich nog aangesproken door het verhaal van Maarten, die met zijn zwaard zijn mantel in tweeën kliefde en de helft aan een bedelaar gaf die kou leed. Als je aansluit bij deze essentie van het verhaal dan heeft Sint Maarten zeker een toekomst.’
Het is precies wat het Sint Maartensberaad in Utrecht heeft gedaan: een nieuwe betekenis geven aan een oud feest. In Utrecht begint Sint Maarten dit jaar al op 9 november met de Sint Maartensluiding. Op 9 november wordt de Dag van de Mantelzorg gevierd en worden mantelzorgers in het zonnetje gezet. Op 10 november wordt de Sint Maartensparade gehouden, de feestelijke lampionnentocht begint om 18.30 uur en wordt afgesloten met een muzikaal festival. Op zondag 11 november zijn er diverse kerkelijke activiteiten en sluiten ook de beiaardiers zich aan bij de algehele feestvreugde. Ook is er op die dag een dak- en thuislozen maaltijd georganiseerd, om het feest van het delen nog beter te accentueren.
Volgens Ineke Strouken, de coördinator van de Nationale Inventaris van het Immaterieel Cultureel Erfgoed, is plaatsing op de inventaris een vorm van erkenning. ‘Nederland heeft pas onlangs de UNESCO-conventie van het Immaterieel Erfgoed ondertekend. Inmiddels zijn drie vormen van immaterieel erfgoed ingeschreven op de inventaris, één van deze drie is de Sint Maartensviering in Utrecht. Met de ondertekening van de UNESCO-conventie verplicht Nederland zich bij te dragen aan een gunstig klimaat waarin immaterieel erfgoed kan gedijen. Het gaat er om tradities een toekomst te geven door ze een betekenis te geven die aansluit bij de cultuur van nu. Dat is iets wat ze in Utrecht heel goed gedaan hebben.’