Het RS-virus is de belangrijkste oorzaak van terugkerende piepende ademhalingsklachten bij vroeggeboren baby’s. Deze klachten kunnen de voorbode vormen van astma later in het leven. Dit blijkt uit een landelijk onderzoek van het UMC Utrecht dat woensdag 8 mei 2013 is verschenen in The New England Journal of Medicine. “We hebben een heel oud kip-ei-probleem opgelost.”
Na afloop van een longontsteking door het RS-virus (Respiratoir syncytieel virus) ontwikkelt de helft van pasgeborenen piepende ademhalingsklachten. Als deze klachten vele jaren aanhouden kunnen ze het begin van astma zijn. Het is echter niet duidelijk of een infectie met het RS-virus de ademhalingsklachten veroorzaakt, of dat de virusinfectie en de ademhalingsklachten beide het gevolg zijn van een aangeboren kwetsbaarheid.
Ouders rapporteren klachten
Om deze puzzel op te lossen voerden kinderarts dr. Louis Bont en collega’s van het UMC Utrecht een groot onderzoek uit. Ze gebruikten hierbij een medicijn dat RS-virusinfecties bij kinderen voorkomt. In het onderzoek gaven kinderartsen in vijftien Nederlandse ziekenhuizen de helft van 429 vroeggeboren baby’s vijf maanden lang het medicijn palivizumab tegen het RS-virus, de andere baby’s gaven ze een nepmiddel. Ze volgden de kinderen daarna een jaar lang. Ouders rapporteerden dagelijks welke luchtwegklachten hun kind had.
Kinderen in de behandelde groep hadden veel minder piepende ademhalingsklachten, zo bleek uit de resultaten. Ouders in de behandelgroep rapporteerden in totaal 61 procent minder dagen waarop hun kind last had van piepende ademhalingsklachten. Van de kinderen die het medicijn kregen werd 0,9 procent daadwerkelijk in het ziekenhuis opgenomen met een RS-virusinfectie, tegen 5,1 procent in de controlegroep. In de behandelde groep hadden ook minder kinderen luchtwegverwijdende medicijnen nodig: 13 procent, tegen 23 procent in de controlegroep.
Kip-ei-probleem
“Wij hebben een heel oud kip-ei-probleem in de kindergeneeskunde opgelost”, zegt kinderarts en onderzoeksleider dr. Louis Bont van het UMC Utrecht. “We hebben voor het eerst aangetoond dat het RS-virus bij baby’s piepende ademhalingsklachten veroorzaakt. We vermoeden dat het virus daarmee bijdraagt aan het ontstaan van astma later in het leven. Maar om dat te bewijzen moeten we de kinderen langer in de gaten houden, dat gaan we de komende jaren dan ook doen.”
Terugkerende piepende ademhaling en benauwdheid bij hele jonge kinderen kunnen een voorbode zijn van astma op latere leeftijd. In Nederland lijden meer dan 400.000 mensen aan astma. Ongeveer vier procent van de kinderen tot veertien jaar heeft astma.
Het antilichaam palivizumab voorkomt dat het respiratoir syncytieel virus (RS-virus) menselijke cellen binnendringt en voorkomt zo RS-virusinfecties. Het middel is in Nederland geregistreerd als medicijn, maar wordt niet vergoed. Het RS-virus is de belangrijkste oorzaak van ziekenhuisopnames bij jonge kinderen.
RS-virus veroorzaakt piepende benauwdheid bij kinderen – goo.gl/kSeS2 – @umc_utrecht
— Gezondheidskrant (@Gezondheidskrnt) 9 mei 2013