De regels voor dierenwelzijn bij dierproeven zijn in bijna alle gevallen goed nageleefd. Dit blijkt uit ‘Zo doende 2009’, het jaaroverzicht over dierproeven van de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA). De nVWA houdt toezicht op de naleving van de ‘Wet op de dierproeven’(Wod). In totaal zijn 592.665 dierproeven geregistreerd. Dit zijn 14.542 (2,5%) dierproeven meer dan in 2008.
Dierproeven in 2009
Ruim de helft van de proeven (52,8%) werd uitgevoerd voor wetenschappelijk onderzoek. Ruim 1/3 (35,7%) van het totale aantal dierproeven is verricht voor onderzoek voor de ontwikkeling, productie of controle van serums, vaccins, geneesmiddelen en medische of veterinaire producten. Om de mogelijke schadelijkheid van stoffen te onderzoeken werd 6,7% van de dierproeven verricht; daarnaast werd 3,4% verricht voor onderwijs en training en 1,3% voor diagnostiek.
Inspecties en maatregelen
De nVWA heeft 666 inspecties uitgevoerd. De rol van de nVWA is het controleren of dierproeven uitgevoerd worden conform de Wet op de dierproeven en het verzamelen, analyseren en verwerken van de door de vergunninghouders aangeleverde gegevens over dierproeven.
De nVWA controleerde of de huisvesting van de dieren voldoet aan de wettelijke regeling en of bijvoorbeeld schuilmogelijkheden, nestmateriaal, bedding en ander verrijkingsmateriaal in de kooien aanwezig waren. Ook werd gekeken of de dieren zorgvuldig werden behandeld en verzorgd, en of de onderzoekers en dierverzorgers de juiste wettelijk voorgeschreven opleidingen hebben. Uit de inspecties bleek dat in het algemeen de voorschriften, die direct verband houden met het welzijn van de proefdieren, goed werden nageleefd.
In totaal is er 1 schriftelijke waarschuwing uitgedeeld. Deze had betrekking op het anders verrichten van dierproeven dan in het onderzoeksplan beschreven was. Dit is een overtreding van de Wet op de dierproeven. De vergunninghouder werd opgedragen hiertegen maatregelen te treffen.
Reden stijging aantal dierproeven
Met ratten en kippen zijn meer dierproeven uitgevoerd. Het aantal proeven met ratten is gestegen doordat de uitvoering van REACH een stijging van het toxicologisch onderzoek veroorzaakt. REACH is Europese regelgeving; REACH staat voor Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals. Het is een systeem voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen die in de Europese Unie geproduceerd of geïmporteerd worden. De regelgeving houdt onder andere in dat producenten en importeurs uitgebreide informatie moeten verzamelen over de eigenschappen van alle chemische stoffen die in hoeveelheden groter dan 1 ton per jaar worden geproduceerd of geïmporteerd.
Op kippen zijn meer dierproeven uitgevoerd voor wetenschappelijk onderzoek naar de invloed van voeding en een optimale bezettingsgraad in de huisvesting van jonge vleeskuikens.
Vergunningen
Dierproeven mogen in Nederland alleen worden uitgevoerd door instanties die daar een speciale vergunning voor hebben. In 2009 waren er 80 vergunninghouders geregistreerd. Ook voor het fokken van proefdieren is een speciale vergunning vereist. In Nederland is een dergelijke vergunning verleend aan 44 bedrijven en instellingen.
Onderzoeksplannen waarin dierproeven zijn voorzien moeten eerst worden voorgelegd aan een erkende dierexperimentencommissie (DEC). Deze commissie kijkt onder meer of het onderzoeksplan voldoet aan de wettelijke eisen en adviseert de vergunninghouder over de voorgenomen proef. Eind 2009 waren er in totaal 23 door de minister van VWS erkende DEC’s.