Prof. dr. Jan Ramaekers en dr. Kim Kuypers, verbonden aan de Faculty of Psychology and Neuroscience (FPN), hebben een NWO-subsidie van ruim 200.000 euro in de wacht gesleept. Met de subsidie gaan ze onderzoek doen naar de positieve effecten van Ecstasy (XTC), om zo herhaaldelijk drugsgebruik beter te begrijpen. Daarbij richten ze zich op de neurobiologische mechanismen die ten grondslag liggen aan de positieve gedragseffecten die optreden na het nemen van XTC.
Onderzoek naar XTC richt zich meestal op de negatieve effecten ervan op cognitieve vaardigheden, zoals verminderde geheugenprestaties. Tot op heden is vrijwel geen onderzoek gedaan naar de positieve, zogenoemde prosociale effecten van XTC-gebruik. Deze zijn te vatten onder de termen empathie, energie en euforie. “Mensen onder invloed van XTC voelen zich meer verbonden met elkaar, ze hebben meer zin om met elkaar te communiceren, om te bewegen. Sommigen vergelijken het gevoel met verliefd zijn, maar dan vele malen sterker”, aldus Kuypers.
Met het project streven Kuypers en Ramaekers ernaar het gat in het onderzoeksveld te dichten en zo herhaaldelijk drugsgebruik te verklaren: “Het is belangrijk juist de positieve effecten van XTC in kaart te brengen, omdat mensen vanwege deze effecten XTC nemen. We vermoeden dat de positieve effecten leiden tot herhaald gebruik, wat op lange termijn schadelijk kan zijn.” Door middel van gedragstests gaan ze de effecten van XTC meten op het sociale gedrag. Daarbij brengen ze met behulp van een MRI-scanner de onderliggende neurologische factoren in kaart die ten grondslag liggen aan de positieve gedragseffecten van XTC.
De onderzoekers verwachten ook dat verschillen in de mate waarin mensen de positieve effecten van XTC ervaren genetisch bepaald zijn. Degenen die de positieve effecten sterk ervaren, ervaren tevens een grotere dip wanneer de drug weer is uitgewerkt. Om deze depressieve gevoelens te vermijden en de prosociale gevoelens weer op te wekken, zou deze groep mensen eerder geneigd zijn de drug steeds opnieuw te nemen.
Het subsidieprogramma Open Competitie valt onder het NWO (De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) en heeft als doel de bevordering van vernieuwend en kwalitatief hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek op verschillende gebieden. Voor het gebied Maatschappij- en Gedragswetenschappen (MaGW) werden dit jaar 266 onderzoeksvoorstellen ingediend, waarvan er 25 zijn gehonoreerd.
Dr. Kim Kuypers promoveerde in 2007 aan de Universiteit Maastricht met een onderzoek naar de effecten van XTC op het geheugen en het nemen van risico’s, waarna ze postdoconderzoeker werd. Met de NWO-subsidie gaat ze, samen met Ramaekers, gedurende drie jaar onderzoek doen in het kader van haar postdocaanstelling. Prof. dr. Jan Ramaekers is in 2009 benoemd tot bijzonder hoogleraar Gedragstoxicologie van Geneesmiddelen en Drugs en sinds 2007 hoofd van de vakgroep Neuropsychologie en Psychofarmacologie van de FPN.