Plastisch chirurgen waarschuwen aan de vooravond van het zomerseizoen voor een explosieve stijging van huidkanker. Het aantal patiënten met huidkanker dat door een plastisch chirurg moet worden behandeld, is de afgelopen vijf jaar met de helft toegenomen. De oorzaak hiervan ligt voor 70-80% bij langdurige blootstelling aan zonlicht.
“Zonnebrandcrèmes dienen om de huid te beschermen en niet om de tijd dat men in de zon kan blijven te verlengen. Dat is een wijdverbreid misverstand”, aldus plastisch chirurg Wilfred Kolkman van het Amphia Ziekenhuis Breda. De Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) waarschuwt opnieuw tegen overmatige blootstelling aan de zon en adviseert veranderingen in de huid vroegtijdig te laten beoordelen door een arts. Bij ernstige vormen van huidkanker, zoals het melanoom, kan vroege herkenning en behandeling levensreddend zijn.
In Nederland heeft iemand een kans van één op zes om in zijn of haar leven huidkanker te krijgen. Van alle soorten kanker die voorkomen staat het basaalcelcarcinoom, een vorm van huidkanker, in Nederland op de eerste plaats. Voor Nederlandse dermatologen is de diagnose basaalcelcarcinoom dan ook een van de meest gestelde diagnosen tijdens het spreekuur en voor de plastisch chirurg de meest geopereerde kwaadaardige huidtumor. Frequent gebruik van zonnebrandcrème met een hoge beschermende factor (minstens SPF 20-30), beschermende kleding en het vermijden van de zon tussen 12.00 en 15.00 uur zijn belangrijke en simpele preventieve maatregelen die men kan nemen.
Hoe is huidkanker te herkennen?
De meest voorkomende aanwijzing voor huidkanker is een verandering op de huid, zoals een ruw plekje dat niet weggaat, een wondje dat niet geneest of een verandering in de kleur of grootte van een al bestaande huidafwijking. Niet alle vormen van huidkanker uiten zich op dezelfde manier. Soms verschijnt er een wasachtig, bleek, glad, glanzend bultje. In andere gevallen ontstaat er een stevige rode knobbel die soms kan bloeden of een korst kan vormen.
Soms kunnen kwaadaardige plekken van de huid behandeld worden door een dermatoloog, bijvoorbeeld door fotodynamische therapie of een speciale crème. Steeds vaker moet echter de kwaadaardige vorm worden weggesneden. Dit vraagt een specialistische behandeling van de plastisch chirurg. Dit geldt helemaal wanneer het plekje zich in het gezicht bevindt of wanneer het zo uitgebreid is dat er een huidverschuiving of huidtransplantatie nodig is. De plastisch chirurg zorgt primair voor het verwijderen van de kankercellen en bovendien voor het sluiten van de wond met een acceptabel litteken.
Huidkanker ontstaat doordat cellen zich onnodig blijven delen en zodoende een gezwel vormen. Er bestaan verschillende soorten huidkanker, zoals het melanoom, basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom. Blootstelling aan UV-straling is de belangrijkste reden voor het ontstaan van huidkanker. Zonlicht verandert het DNA, waardoor huidkanker kan ontstaan. Niet elke verandering van de huid is huidkanker. Ouderdoms- of pigmentvlekken zijn meestal onschuldig. Kolkman: “Waneer plekjes op de huid niet genezen, snel bloeden of steeds terugkomen, is het verstandig om langs de huisarts te gaan om je huid te laten controleren op huidkanker. Een vroege diagnose kan levens redden.”