Steeds minder mensen vinden een langdurige oplossing voor het wegvallen van hun begeleiding uit de AWBZ. Dat concluderen de cliëntenorganisaties die sinds twee jaar gezamenlijk de gevolgen van veranderingen in de AWBZ in kaart brengen. Ruim 7500 ervaringen zijn verwerkt. Veel problemen ontstaan doordat mensen met steeds meer nieuwe maatregelen geconfronteerd worden. Het kabinet wil alle begeleiding uit de AWBZ overhevelen naar de gemeenten. De cliëntenorganisaties willen dat het kabinet lering trekt uit de meldacties en de plannen aanpast. Vandaag vergadert de Tweede Kamer over de AWBZ.
Geen oplossing in eigen kring
In 2009 is het moeilijker geworden om aanspraak te maken op begeleiding uit de AWBZ. Veertig procent van de deelnemers aan de meldacties die de cliëntenorganisaties de afgelopen twee jaar organiseerden, ervaart een teruggang in zorg. Ruim 90% van hen zegt hiervoor in eigen kring geen langdurige oplossing te vinden.
“Degevolgenzijnvoormijsociaalisolement.Overbelasting,wantikkanmezelfnietredden, waardoormijnziekteHSMN (spierziekte red.) sneller achteruit is gegaan en nog steeds progressief is. Tevens mijn kinderen die zelf ook behept zijn met beperking zijn overvraagd want alles gaat gewoon door.”
Gemeente biedt lang niet altijd passend alternatief
Uit de monitor blijkt ook dat gemeenten nog weinig alternatieven bieden. Zeker niet voor kleinere groepen met specifieke problemen, zoals kinderen met autisme en meervoudige handicaps. Dit is slecht nieuws. Want het kabinet heeft zich voorgenomen om begeleiding helemaal uit de AWBZ te halen, en veronderstelt dat de gemeente die zorg vervolgens biedt. Dat gaat in werkelijkheid minder goed dan ‘op papier’. Goede uitzonderingen daargelaten hebben veel gemeenten te weinig kennis van specifieke groepen en voeren ze een te passief beleid. Met het overhevelen van de begeleiding naar de gemeente vervalt het wettelijke recht op begeleiding. Mensen die begeleiding nodig hebben worden afhankelijk van het aanbod van hun gemeente.
“Ik moet nu naar de gemeente, maar daar zijn niet de juiste mensen die mij kunnen helpen. ze weten niets van een verstandelijke beperking en psychisches beperking. daarbij komt het dat ik steeds een andere medewerker zal zien en daar heb ik geen vertrouwensband mee. ik zal dan niet alles vertellen waar ik mee zit”
Maatregelen stapelen zich op
De cliëntenorganisaties signaleren ook dat mensen in de knel komen doordat maatregelen zich steeds verder opstapelen. Mensen van achttien jaar en ouder moeten sinds 2010 een eigen bijdrage betalen voor AWBZ- begeleiding. De eigen bijdrage leidt voor een derde van de mensen tot financiële problemen. Een deel van hen stopt noodgedwongen met zorg terwijl ze die eigenlijk niet kunnen missen; zij zullen later mogelijk terugvallen op zwaardere zorg. Daarnaast is het krijgen van respijtzorg voor mantelzorgers moeilijker geworden en zijn de PGB- tarieven verlaagd.
“ Door de eigen bijdrage AWBZ houdt mijn dochter welgeteld 200 euro per maand over, waarvan ook de ziektekostenverzekering wordt betaald. Het is voor haar niet mogelijk van eigen middelen te leven. Ik sta er als moeder financieel alleen voor. Als ik uitval heeft zij een groot probleem, maar als ik moet doorwerken zoals ik nu doe, 6 dagen id week, alleen om haar dagelijkse zaken te kunnen bekostigen zal ik het vroeg of laat niet meer trekken, en wie gaat er dan voor haar zorgen?????????”
Begeleiding onmisbaar
De cliëntenorganisaties benadrukken dat de behoefte aan professionele begeleiding geen luxe is maar een onmisbare schakel in het omgaan met beperkingen, zelfredzaamheid en probleemgedrag. Begeleiding moet gegarandeerd toegankelijk blijven via de AWBZ voor mensen die voortdurend begeleiding nodig hebben om zelfstandig te kunnen wonen.
“Mijn vrouw en ik zijn beide visueel gehandicapt. Ik ben totaal blind en mijn vrouw zeer ernstig slechtziend. Hierdoor hebben wij voor diverse dagelijkse werkzaamheden hulp en begeleiding nodig om zelfstandig te kunnen blijven wonen. Doordat de indicatie met de helft is verminderd staat onze zelfstandigheid ernstig onder druk. Mogelijk moeten we zelfstandig wonen opgeven en ons huis verkopen.”
Cliëntenmonitor AWBZ
De Cliëntenmonitor AWBZ is een gezamenlijk initiatief van: Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties, Chronisch zieken en Gehandicapten Raad, Landelijk Platform Geestelijke Gezondheidszorg, LOC Zeggenschap in zorg, Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie, Per Saldo, en Platform VG. In samenwerking met Mezzo, Zorgbelang Nederland en de regionale zorgbelangorganisaties. De coördinatie van de cliëntenmonitor ligt bij Corine Zijderveld (NPCF).
Melden van ervaringen kan nog steeds op onder andere de website www.ConsumentendeZorg.nl en op werkdagen tussen 10.00 en 16.00 uur op telefoonnummer (030) 29 16 777.