Ouderen liggen of zitten overdag gemiddeld 10,3 uur. Dat is meer dan de gemiddelde persoon in iedere andere leeftijdsgroep. Deze sedentaire leefstijl (gebrek aan lichaamsbeweging) eist zijn tol: de 25% meest sedentaire ouderen hebben 83% meer kans om binnen 4,5 jaar te overlijden vergeleken met ouderen die niet zo vaak zitten of liggen. Ook neemt de mobiliteit van deze sedentaire ouderen sneller af.
Onderzoek
Dit concludeert Marjolein Visser, hoogleraar Gezond Ouder Worden bij de afdeling Gezondheidswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam en VUmc. Zij onderzocht de leefstijl van mensen ouder dan zestig jaar, met name hoeveel tijd men overdag zittend of liggend doorbrengt. Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van VWS.
Stedelingen en alleenstaanden zitten meer
Woon je als oudere in de stad? Dan behoor je vaker tot de 25% meest sedentaire ouderen dan ouderen die ‘buiten’ wonen. Ook ouderen met een hoger BMI vallen vaker in deze categorie dan lichtere ouderen. Heb je als oudere een partner of ben je nog mobiel, dan ben je beter af. De kans is groot dat je overdag minder sedentair bent dan alleenstaande of minder mobiele ouderen.
Inactief of sedentair?
Volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen moeten ouderen van 55 jaar minimaal vijf dagen per week, maar liefst dagelijks, een half uur matig intensief bewegen, zoals zwemmen, stevig doorwandelen of fietsen.
“Halen ze deze norm niet dan zijn ze lichamelijk inactief, maar dat is niet hetzelfde als sedentair,” zegt Visser. “Ze kunnen bijvoorbeeld veel in of rond huis bewegen: in de tuin werken, de hond uitlaten, en huishoudelijke klusjes doen. Activiteiten die weinig energie kosten, en overdag liggend of zittend worden gedaan: die zijn bepalend voor een sedentaire leefstijl. Dus zelfs al haalt een oudere de norm van gezond bewegen, dan kan zo iemand toch een sedentaire leefstijl hebben. Met de risico’s die dit met zich meebrengt.”
Zittende leefstijl van ouderen
Het onderzoek naar sedentair gedrag bij ouderen is een onderdeel van de Longitudal Aging Study Amsterdam (LASA) van de VU en VUmc. Hierbij volgden de wetenschappers 1278 mensen tussen de 60-98 jaar in hun dagelijkse bezigheden. Dertig procent van de sedentaire tijd keken zij TV, maar ook lezen (16%), muziek luisteren (10%), computeren (9%) of een andere zittende hobby (9%) dragen bij aan de zittende leefstijl van ouderen.