Op woensdag 22 september a.s. is voor het veertiende jaar op rij ‘Elephant Appreciation Day’. Een dag om olifanten te waarderen. Of deze dag door veel mensen gevierd gaat worden is de vraag. De schrijvers Simon van der Veer en Marco Schreurs, van het HPO Center in Hilversum, brachten eerder dit jaar het boek Animal Firm uit. In dit populaire boek voor managers beschrijven de auteurs wat we van olifanten kunnen leren.
De auteurs zijn van mening dat olifantengedrag op de werkplek nog niet genoeg gewaardeerd wordt. “Olifantengedrag is een goed voorbeeld voor hoe mensen beter kunnen presteren. Maar dat geldt ook voor veel andere dieren, zoals de ‘twitterende koolmezen’ en ‘blaffende wilde honden’. “
‘Elephant Appreciation Day ‘ is een officiële feestdag, opgenomen in het Chase’s Calendar of Events overzicht van McGraw-Hill. Al meer dan 50 jaar een toonaangevende kalender met feestdagen. En zoals de naam van de feestdag al doet vermoeden is deze dag ooit gestart in de Verenigde Staten.
De dag is op de lijst van feestdagen geplaatst door Wayne Hepburn, de oprichter van Mission Media Inc. Het verhaal wil dat hij van zijn dochter een klein speelgoed olifantje kreeg. Wayne raakte gefascineerd door het beest en startte ‘Elephant Appreciation Day ‘, vooral omdat hij onder de indruk was van de omvang van de Olifant.
“Dat in Amerika de verering van het grootste landzoogdier is begonnen verbaast ons niet. Verering alleen om zijn omvang is niet terecht. Wij vergelijken een manager met de leider van een olifantenkudde. De matriarch beschermt altijd de kudde en gaat voorop in de strijd. Zo hoort een manager ook te functioneren.”, aldus Marco Schreurs.
“Ons HPO Center heeft meer dan vijf jaar onderzoek gedaan naar de succesfactoren van de best presterende bedrijven en instellingen. Wat wij hebben ontdekt is dat deze High Performance Organisaties veel kenmerken laten zien van succesvol dierengedrag. Maar niet alleen de olifant komt terug in ons boek. Ook de bijzondere samenwerking tussen de gnoe en de zebra op de savanne, het sociale gedrag van de Afrikaanse wilde honden, de innovatiekracht van de koolmezen en kraaien en het continue kennisdelen en feedback geven bij de mieren.” vult Simon van de Veer aan.
Hieronder vijf kenmerken van de matriarch die volgens de auteurs bij de ‘leiders’ van de beste organisaties te vinden zijn:
1. Coachend leiderschap: de matriarch, als oudste en meest ervaren olifant, geeft de richting aan. Ze ‘coacht’ de kudde naar een nieuw doel en bewaakt de saamhorigheid. Zo geeft de matriarch, na contact te hebben gezocht met de andere olifanten, aan waar en wanneer er wordt gestopt om bijvoorbeeld te drinken of te slapen en wanneer er weer wordt doorgelopen.
2. Voorbeeldgedrag: de matriarch zal zichzelf altijd als eerste aan gevaar bloot stellen. Zodra er gevaar dreigt van leeuwen, stropers of toeristen ‘gewapend’ met fototoestellen, staat de matriarch met haar slurf het dichtst naar het gevaar toe.
3. Teamwork: de kudde werkt samen op een georganiseerde en gecoördineerde manier , onder andere bij het verzorgen en opvoeden van de nakomelingen, het verdedigen van de groep en het vinden van eten en drinken.
4. Effectief en flexibel: tijdens langdurige droogte zijn olifanten in staat om hun voortplanting te reguleren. Dan worden er minder kalveren geboren, omdat de kans op overleven laag is. Wanneer de olifanten migreren tijdens de droogte, splitsen ze zich ook vaak op in kleinere groepen, om een grotere flexibiliteit te hebben in het zoeken van voedsel- en waterbronnen.
5. Vertrouwensband: olifanten hebben onderling een sterke vertrouwensrelatie. Veel contact is hiervoor een krachtige basis.
Olifanten maken onder andere contact door geluiden, bewegingen en aanrakingen. Olifanten maken echt contact met elkaar, ze ‘luisteren’ naar elkaar en nemen op basis daarvan beslissingen.
De auteurs adviseren wel om niet alleen te gaan trompetteren met uw collega’s, maar ook naar elkaar te blaffen en twitteren.
Boekgegevens:
Titel: Animal Firm
Auteurs: Simon van der Veer en Marco Schreurs
ISBN-13: 9789089650450