Ontsteking van de luchtwegen al bij peuters te meten

Ontsteking in de luchtwegen is op een eenvoudige manier te meten, zelfs bij kinderen jonger dan zes jaar. Een nieuwe techniek, waarbij ontstekingsfactoren worden gemeten in gecondenseerde uitademingslucht, brengt een heel vroege diagnose van astma bij jonge kinderen binnen bereik. Dat schrijven Maastrichtse onderzoekers van de afdeling Kinderlongziekten in het jongste nummer van het tijdschrift Pediatric Allergy and Immunology.

De techniek maakt gebruik van een gekoelde buis, waar de kinderen door ademen. De uitademingslucht condenseert tegen de wand, en in het vocht dat wordt opgevangen kunnen ontstekingsfactoren als IL-2, IL-4, IL-8 of IL-10 worden bepaald. “Er bestaan al enige jaren commerciële instrumenten die uitademingslucht condenseren”, zegt de eerste auteur van het artikel, dr Kim van de Kant. “Die apparaten laten de lucht die niet direct condenseert evenwel ontsnappen. Ons apparaat vangt de niet-gecondenseerde lucht op en voert die opnieuw langs de koele wand. Daardoor is de opbrengst van mogelijke ontstekingsfactoren veel hoger. Met dit nieuwe apparaat kunnen we bij jonge kinderen na slechts tien minuten door de buis ademen al voldoende condensaat opvangen voor een betrouwbare analyse. Bij de tot nu toe beschikbare apparaten zou je de kinderen daarvoor een stuk langer door de buis moeten laten ademen. Voor een peuter van drie met een korte spanningsboog, is de duur van verzamelen een belangrijke factor of een meting slaagt of niet”, aldus Van de Kant.

In het onderzoek – waar Van de Kant onlangs op promoveerde aan het Universitair Medisch Centrum Maastricht – werd bij 230 kinderen van gemiddeld ruim 3 jaar oud uitademingslucht opgevangen en geanalyseerd. Daaronder waren kinderen met chronische ‘piepklachten’, kinderen met piepklachten van voorbijgaande aard, en kinderen zonder astmatische klachten. Uit de analyses bleek dat kinderen die op een leeftijd van vijf jaar nog steeds piepten (de chronische piepers), al op jonge leeftijd meetbaar meer ontstekingsfactoren in hun adem hadden dan kinderen zonder piepklachten.

Vroege diagnose van astma
Ongeveer 30% van de Nederlandse peuters heeft last van astmatische klachten, zoals piepen of zagen op de borst, maar van die groep ontwikkelt uiteindelijk slechts 30% daadwerkelijk astma, met bijbehorende ontsteking. “Dit onderzoek is een belangrijke stap op weg naar een vroege diagnose”, zegt Van de Kant. “Voor de beste behandeling wil je zo vroeg mogelijk weten welke kinderen met piepklachten uiteindelijk astma zullen ontwikkelen. Met deze nieuwe techniek laten wij zien dat dit door middel van een weinig belastend onderzoek in de toekomst wellicht mogelijk is.”

In deze studie konden de onderzoekers nog geen significant verschil aantonen in de hoeveelheid ontstekingsfactoren bij persisterende of voorbijgaande piepklachten. De komende tijd willen de onderzoekers de techniek zo ver verfijnen dat ook dat verschil meetbaar zal worden.