Door een sterke stijging van het aantal mensen met ernstig overgewicht en diabetes type 2 neemt ook het onderzoek naar de oorsprong van deze ziekten toe. Beide vormen namelijk een groot gezondheidsrisico en kosten de maatschappij veel geld. Inmiddels zijn experts het er vrij algemeen over eens dat de huidige obesitasepidemie niet alleen komt omdat mensen te veel eten en te weinig bewegen. Aan het ontstaan van overgewicht ligt een combinatie van genetische, gedrags- en omgevingsfactoren ten grondslag. Onderzoeker Jana van Vliet-Ostaptchouk ging na wat in dit proces de rol is van nog niet eerder onderzochte genen.
Obesitas lijkt te ontstaan door genetische variatie in het deel van het brein dat onze energiehuishouding aanstuurt, de hypothalamus. Van een aantal genen is al bekend dat deze verband houden met obesitas. Van Vliet ontdekte dat ook het TUB gen verband houdt met het ontwikkelen van overgewicht. Mensen met genetische varianten van het TUB gen hebben een gemiddeld hogere Body Mass Index (BMI). Ook blijkt uit klinische studies dat variatie in dit specifieke gen samenhang vertoont met eetpatronen en lichaamsverhoudingen. Mensen met een obesitas-gerelateerde risicovorm van het gen bleken een voorkeur te hebben voor bepaalde voedingsstoffen, met name de simpele suikers.
Jana van Vliet-Ostaptchouk (Krasnovodsk, Turkemnistan, 1973) studeerde physiologie aan de Novosibirsk State University in Rusland. Ze verrichtte haar onderzoek bij de afdeling Pathologie en Medische biologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd door IOP Genomics, een onderzoeksprogramma van NL Innovatie. Van Vliet werkt als onderzoeker bij de afdeling Medische Biologie van het UMCG.
Promotiegegevens
– Datum: 07 juli 2010
– Promotie: mw. J.V. van Vliet-Ostaptchouk, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
– Proefschrift: Revealing the genetic roots of obesity and type 2 diabetes
– Promotor(s): prof.dr. M.H. Hofker, prof.dr. C. Wijmenga
– Faculteit: Medische Wetenschappen