Onderzoekers van het AMC hebben ontdekt waarom hersenstimulatie werkzaam is bij patiënten met een ernstige dwangstoornis. Bij deze patiënten is het hersengedeelte dat gedrag en motivatie aanstuurt overactief. Deep Brain Stimulation (DBS) brengt de activiteit van dit hersencircuit terug tot een normaal niveau. Deze vondst biedt nieuwe mogelijkheden voor behandeling van andere stoornissen zoals verslaving en eetstoornissen.
Dat blijkt uit een onderzoek dat Damiaan Denys, hoogleraar Psychiatrie aan het AMC, en psychiater Martijn Figee zondag publiceerden in Nature Neuroscience. In het onderzoek zijn voor het eerst functionele hersenscans (fMRI) gemaakt van patiënten die behandeld zijn met DBS. Zestien patiënten met een obsessieve compulsieve stoornis (OCS) deden mee aan het onderzoek.
Sinds 2005 worden patiënten met een ernstige vorm van OCS in het AMC behandeld met DBS. Bij deze behandeling worden twee elektroden geïmplanteerd in een klein gedeelte van de hersenen, de nucleus accumbens. Gestuurd vanuit een pacemaker geven de elektroden elektrische prikkels af, waarmee ze de hersenactiviteit beïnvloeden. Eerder onderzoek toonde aan dat de angst en de dwangklachten bij deze patiënten met bijna zeventig procent afnamen.
In eerder onderzoek hebben Denys en Figee aangetoond dat onbehandelde patiënten met een dwangstoornis een overactief frontostriataal hersennetwerk hebben. Dit netwerk speelt een belangrijke rol bij het aansturen van gedrag en motivatie. Bij de zestien behandelde patiënten in het Nature-onderzoek bleek dat het hersennetwerk dezelfde activiteit kreeg als die van gezonde personen zodra de elektroden in hun brein werden geactiveerd. Deze normalisatie vond niet alleen plaats rondom de elektroden, maar verspreidde zich razendsnel door het hele hersencircuit.
Dit herstel kan de verklaring zijn waarom hersenstimulatie van een klein gebied zulke snelle en grote veranderingen in gedrag en motivatie kan veroorzaken bij patiënten met een dwangstoornis. Opmerkelijk is dat bij patiënten met een verslaving of eetstoornis gelijksoortige frontostriatale afwijkingen zijn gevonden. Daarom onderzoekt het AMC of deze patiënten ook gebaat zijn bij Deep Brain Stimulation.