Nederlandse werkgevers maken weinig werk van ‘langer doorwerken’

In de meeste westerse landen liggen er grote uitdagingen in de omgang met een vergrijzende samenleving. De vergrijzing heeft niet alleen gevolgen voor de uitgaven van de verzorgingsstaat, maar ook voor de samenstelling en het niveau van het arbeidsaanbod op de arbeidsmarkt.

Hoewel er diverse maatregelen zijn voorgesteld om de participatie van oudere werknemers te verhogen, is er slechts beperkt inzicht in de manier waarop werkgevers zich gedragen in de richting van oudere werknemers. Het doel van dit proefschrift is het verbeteren van ons begrip van attitudes van de werkgevers en de acties voor oudere werknemers.

Uit dit promotieonderzoek komt naar voren dat Europese werkgevers de vergrijzing van hun personeelsbestand vooral associëren met een groter wordend gat tussen arbeidskosten en productiviteit, hetgeen het werven van ouderen en het stimuleren tot langer doorwerken negatief beïnvloedt. Dit is met name een issue in Nederland, waar maar liefst 75 procent van de werkgevers een gat verwacht tussen arbeidskosten en productiviteit als gevolg van vergrijzing. Desalniettemin lijken werkgevers die een dergelijk gat verwachten niet vaker maatregelen te nemen binnen de eigen organisatie om dit gat te dichten.

In het afgelopen decennium zijn Nederlandse werkgevers overigens wel in toenemende mate ouderen gaan behouden binnen de organisatie. Dit lijkt vooral gedreven te worden door veranderingen in het institutionele raamwerk. En hoewel het dan wel een toename moge betreffen, nog steeds werven en behouden relatief weinig werkgevers oudere werknemers. Werkgevers denken zelf dat maatregelen om werk en pensioen te combineren effectief zouden kunnen zijn in het bevorderen van de arbeidsparticipatie van ouderen.

Deze conclusies zijn belangrijk, omdat het aanknopingspunten kan bieden voor overheden, werkgevers, werkgeversorganisaties, ondernemingsraden en oudere werknemers om langer doorwerken beter mogelijk te maken. De huidige discussie over de verhoging van de pensioenleeftijd vertroebelt in die zin nog wel eens het zicht op datgene wat onder de oppervlakte speelt: de obstakels en motivaties die werknemers en werkgevers – diegenen die echt vorm moeten gaan geven aan langer doorwerken – op hun pad vinden.

Promotie: drs. W.S. Conen. Proefschrift: Older workers: the view of Dutch employers in a European perspective. Promotor 1: prof.dr. J.J. Schippers. Promotor 2: prof.dr. C.J.I.M. Henkens. Datum: 8 maart 2013.

Plaats een reactie