Zaterdag 31 mei 2014 is het Wereld Niet Roken Dag. De Wereldgezondheids-organisatie (WHO) roept in dat kader landen op de accijns op tabak te verhogen omdat het een maatregel is die werkt. Maar de Nederlandse politici geven niet thuis als het gaat om het doorvoeren van maatregelen die helpen om kinderen niet te laten beginnen met roken, stelt Jeffrey Wigand, wereldberoemde klokkenluider van de Amerikaanse tabaksindustrie.
Politici
Bijna alle Nederlandse politici vinden dat kinderen niet moeten beginnen met roken, maar alsnog vinden ze het prima dat sigaretten op elke straathoek voor een paar euro te koop zijn. Accijnsverhoging als middel om tabaksgebruik terug te dringen gebeurt zo mondjesmaat dat het geen effect kan hebben. Tijdens een recent bezoek aan Nederland zegt Wigand daarover: “Het komt erop neer dat Nederlandse politici vinden dat kinderen zelf maar moeten kiezen of ze verslaafd raken aan sigaretten. En dat terwijl er een kans van 50% is dat ze er vroegtijdig aan overlijden.”
De film ‘The Insider’ (1999) met Al Pacino & Russell Crowe is op Wigands verhaal gebaseerd. Nu adviseert hij wereldwijd overheden in rechtszaken over tabak-gerelateerde onderwerpen. Wigand reageert met bovenstaande uitspraak op de uitslag van een stemming in de Tweede Kamer in oktober 2013, over het verminderen van de huidige 60.000 verkooppunten van sigaretten in Nederland. Slechts 29 Tweede Kamerleden stemden voor.
Rook Alarm
Wigand geeft in de nieuwe YouTube-film van Rookalarm aan dat Nederland de laatste jaren niet alleen stil is blijven staan, maar zelfs achteruit is gegaan op het gebied van ontmoediging.
Rook Alarm: Groep 8 in Den Haag.
Misleidend
Ook rekent Wigand af met de argumenten die Nederlandse politici gebruiken om geen maatregelen te nemen. “Het verhogen van de tabaksprijzen zou leiden tot smokkel naar Nederland?” Onzin, zegt Wigand. En de suggestie dat het verhogen van de leeftijdsgrens voor aankoop van tabak genoeg is om kinderen minder te laten roken, vindt de Amerikaan misleidend. Ontmoediging werkt alleen als er meer maatregelen komen, stelt hij, zoals vermindering van het aantal verkooppunten. Wigand: “Kijk maar naar Italië, Malta, Noorwegen of Australië. Daar werkt het. Zou het in Nederland werken? Ik durf te wedden van wel.”
Helft van Nederland wil hogere accijnzen
Waar politici niks doen, neigt de Nederlander juist naar hogere prijzen en minder verkooppunten. Uit recent onderzoek dat TNS NIPO in opdracht van KWF Kankerbestrijding heeft uitgevoerd, blijkt dat 52% van de Nederlanders het eens is met een accijnsverhoging van € 0,50 cent. Vier jaar daarvoor was dat nog maar 38%. En 46% vindt dat tabaksartikelen alleen in tabaksspeciaalzaken verkocht mogen worden, een groei van 10% ten opzichte van vier jaar daarvoor.
Wanda de Kanter van Stichting Rookpreventie Jeugd, en daarnaast longarts in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis: “De Nederlander wil dat er wordt ingegrepen, maar de politiek blijft achter. Elke dag raken honderd nieuwe kinderen verslaafd aan tabak, en de helft daarvan zal er uiteindelijk aan overlijden. Wij, en met ons de jongeren van Rookalarm, begrijpen niet waarom de overheid naar de pijpen van de tabaksindustrie blijft dansen.”
Kinderen willen hulp
Een aantal kinderen uit groep 8 doen nu een oproep aan Nederlanders om via rookalarm.nl politici een mail, tweet of Facebook-bericht te sturen. Ze zijn ook bij een advocaat langsgegaan met de vraag of de Nederlandse Staat aangeklaagd kan worden. De kinderen zien na aangeklopt te hebben bij supermarkten, een grote sigarettenfabrikant en politici geen andere manier meer om aandacht te krijgen voor hun verzoek: help ons nooit te gaan roken.