Door per jaar slechts tien procent van het salaris weg te geven zou een Nederlander dertig levens kunnen redden. Dat stelt Kellie Liket in haar proefschrift Waarom ‘goed’ doen, niet goed genoeg is. Essays over maatschappelijke impactmeting.
Wel moeten we ons geld dan weggeven aan die goede doelen, die voor het minste geld de meeste levens redden – en zo gemakkelijk is dat nog niet. Volgens Liket zouden meer organisaties hun impact moeten meten.
Om ervoor te zorgen dat donateurs de juiste goede doelen kunnen selecteren, zouden volgens Liket meer organisaties hun impact moeten meten. Dit gebeurt nog veel te weinig. Liket vond in haar onderzoek dat te veel goede doelen niet eens bijhouden hoeveel mensen ze bereiken, laat staan dat ze meten hoe hun programma’s effect hebben (gehad) op de levens van deze mensen. Dit betekent dat ze aan het einde van hun programma niet kijken of de kinderen wel in het klaslokaal zitten en of de malarianetten wel worden gebruikt.
Kosten drukken
De voornaamste reden voor niet-meten is volgens Liket vaak een tekort aan budget. “Natuurlijk ligt dit ook aan de donateur zelf. Die zet druk op organisaties om geen kosten te maken. Om toch een mate van schijnzekerheid te geven dat het geld goed besteed is, sturen goede doelen op lage administratieve kosten of redelijke directeurssalarissen. Een goed doel zo runnen dat het voor zo min mogelijk geld zo veel mogelijk verschil kan maken, vergt echter juist professionaliteit: richten op urgente problemen, inzetten van unieke talenten, gebruik maken van de meest recente kennis, achteraf meten of de doelen zijn bereikt en op basis van die impact meting verbeteren.” Kellie Liket concludeert: “Jammer genoeg lijkt de regel te gelden: hoe meer gedegen het onderzoek naar de resultaten, hoe minder vaak aangetoond wordt dat programma’s de beoogde impact hebben.”
Wel blijven geven
Moeten we dan maar niet meer geven? Nee, zegt Liket. “Door de groei in het aantal impactmetingen wordt het juist steeds duidelijker welke programma’s wél het verschil maken.” Haar advies is om beter na te denken hoeveel impact je bereikt met iedere euro die gedoneerd wordt. Dat doe je door te geven aan goede doelen die ‘resultaten meten’ wel serieus nemen. Er zijn websites waar sommige van deze organisaties op staan, zoals www.givewell.org. “Het klinkt misschien saai om zo strategisch te denken over je donaties die uit een goed hart komen, maar uiteindelijk gaat het vaak over het verschil van het redden van één leven ten opzichte van dertig levens”, aldus Liket.
Het onderzoek van Kellie Liket is verricht in het Erasmus Research Institute of Management (ERIM), de gezamenlijke door de KNAW erkende onderzoeksschool van Rotterdam School of Management/ Erasmus University en de Erasmus School of Economics. Aan ERIM zijn ruim 300 onderzoekers verbonden. ERIM organiseert tevens het Erasmus Doctoral Programme in Business and Management voor de opleiding van jonge, veelbelovende wetenschappers.
Kellie Liket verdedigt haar proefschrift vrijdag 11 april 2014 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.