Het Europees Parlement heeft de plenaire stemming over een aanpassing van de bestaande milieu-effectenrichtlijn uitgesteld tot begin oktober. Eerst wil het parlement een plenair debat met de Europese Commissie. Er ligt een voorstel om verplichte milieueffectenrapportages in te stellen voor projecten die zijn gericht op de winning van schaliegas. Ook moeten er maatregelen komen ter voorkoming van belangenconflicten, garanties voor meer betrokkenheid van burgers en een betere informatievoorziening. De Gezondheidskrant sprak in Straatsburg met drie Nederlandse Europarlementariers. Hoe kijken zij tegen schaliegas aan?
Door: Bert Groenman
Lambert van Nistelrooij (CDA) houdt zich wat op de vlakte. Veiligheid voor omgeving en drinkwater gaat boven alles, is zijn devies. Het ontwikkelen en beproeven van een ‘best available technology’ duurt nog wel een paar jaar, verwacht hij. ‘Daar kunnen Europese researchprogramma’s voor worden ingezet.’ In Nederland kan TNO een belangrijke rol spelen. ’
Lambert van Nistelrooij
Het parlementslid zit net als zijn collega’s van andere politieke partijen in diverse nationale en Europese platforms die zich met het onderwerp bezighouden. Zijn feitelijke informatie haalt hij onder meer uit de zogenaamde Argumentenkaart, opgesteld door TNO. Daarin worden per land de voor- en tegenargumenten van schaliegaswinning aangegeven. Op basis daarvan kan volgens Van Nistelrooij ‘een fatsoenlijke discussie’ worden gevoerd. Dus ook in Nederland, waar volgens hem nog geen directe noodzaak is om tot winning over te gaan. ‘Het zit er goed, het loopt niet weg. Het kan er nog jaren blijven liggen. Laten we eerst afwachten wat de technologie ons kan bieden.’ Van Nistelrooij benadrukt dat iedere lidstaat zijn eigen energiemix bepaalt en er dus zelf voor mag kiezen om schaliegas uit de kilometers diepe steenlagen te halen. Wel bepaalt Europa onder welke condities en milieueisen het gas wordt gewonnen.
Judith Merkies (Pvda) is aanzienlijk feller in haar stellingname. De ex-advocaat wil de winning van schaliegas niet eens uitproberen. ‘We moeten er niet aan beginnen. Het zou een stap terug zijn in het fossiele tijdperk en vertraagt de gewenste overgang naar een tijdperk van duurzame energie. Daar moeten we vol op inzetten want daarin liggen we bepaald niet voorop.’
Judith Merkies
Al eerder betuigde ze haar steun voor een moratorium op proefboringen in Nederland. Merkies noemt ons land veel te klein voor dit soort ‘probeersels’. We zijn dichtbevolkt, er is een aanzienlijke hoeveelheid water nodig en veel putten. Wie wil er nou zo’n boortoren in z’n achtertuin? De kosten die gemoeid zijn met de winning wegen niet op tegen de schade aan omgeving en milieu, temeer omdat de voorraad die in de grond zit in een jaar of vijf, zes is uitgeput.’ Ja, in Amerika is men al volop bezig met schaliegaswinning, ‘maar dat is een ander land met veel dunbevolkte streken en een geheel andere wetgeving. Daar kunnen we dus geen voorbeeld aan nemen.’
Ook voor Gerben‐Jan Gerbrandy (D66) lijkt Nederland niet geschikt voor schaliegaswinning. ‘Ons land is te dicht bevolkt, de voorraad te beperkt. We moeten ons niet blindstaren op de korte termijn, de quick wins. De lasten, in brede zin, lijken hoger dan de baten. Schaliegaswinning vertraagt de overgang naar duurzame energie. De urgentie daarvan wordt in Nederland volstrekt onderschat. In het rijtje van 20 rijkste landen, is Nederland op een na het meest CO2-intensief. Er is een forse inhaalslag nodig. Laten we ook zuinig zijn op ons prachtige grondwater, zeker in Brabant waar dat regelrecht uit de Ardennen komt.’
Andere delen van Europa zouden misschien wel geschikt zijn voor schaliegas exploitatie. Zoals dunbevolkte gebieden. ‘Je zou winning daar onder bepaalde voorwaarden kunnen toestaan als daarmee het delven van steenkool versneld wordt afgebouwd. Dan is er sprake van milieuwinst.’ Europa hoeft wat hem betreft ook geen publiek geld te steken in speciale researchprojecten. De olie- en gasindustrie kan dat zelf gemakkelijk bekostigen, zegt hij. ‘Daarbij, het feit dat Shell geen interesse heeft in proefboringen in Nederland zegt al genoeg. Niet doen dus.’
Hoe kijken Nederlandse Europarlementariërs aan tegen schaliegas? – http://t.co/KvWFlyOWco – @LvNistelrooij, @JudithMerkies, @Gerbrandy
— Gezondheidskrant (@Gezondheidskrnt) September 19, 2013