Opbrengsten van onderwijsvernieuwingen zijn vaak teleurstellend. Het is moeilijk onderwijskundige vernieuwingen zodanig in te voeren dat ze verankerd raken in de schoolorganisatie. In hun promotieonderzoek willen Marleen Rikkerink en Henk Verbeeten vaststellen welke combinatie van factoren het succes verklaart van scholen waar het wel lukt om een lastige vernieuwing te realiseren.
Het onderzoek is een meervoudige verklarende gevalstudie op zes scholen voor voortgezet onderwijs. Deze scholen werken aan onderwijsverbetering door een brede inzet van ict-middelen en gedigitaliseerd leermateriaal. Bij deze scholen wordt over een langere periode vastgesteld of docenten gedigitaliseerd leermateriaal gebruiken, hoe ze het gebruiken en hoe hun opvattingen daarover veranderen.
Aanvullend is informatie verzameld over beïnvloeding vanuit de schoolomgeving, individuele en gezamenlijke leerprocessen van docenten als ze een nieuwe onderwijsaanpak ontwikkelen en het leidinggeven aan dit proces.
De belangrijkste uitkomst van het onderzoek is dat de samenhang tussen deze factoren bepaalt of een vernieuwing zal slagen of falen. Dit is een belangrijk nieuw inzicht bij het stimuleren van onderwijsontwikkeling. Het blijkt overduidelijk dat de (inter)menselijke aspecten de doorslag geven. Een vernieuwing is succesvol als het merendeel van de docenten geleidelijk hun opvattingen ontwikkelen over wat goed onderwijs is en hun handelen in de klas daarop afstemmen.
Een belangrijke voorwaarde hiervoor is dat collega’s samen al werkende en voortdurend lerend het idee van de vernieuwing praktisch vormgeven. Essentieel is dat direct leidinggevenden actief deelnemen aan dit proces van gezamenlijk leren en daar voorwaarden voor scheppen. In scholen met een dergelijke lerende cultuur functioneren leidinggevenden vanuit één gemeenschappelijke visie op leren.
Promotiegegevens
Promovendus: Marleen Rikkerink
Faculteit: Faculteit Sociale Wetenschappen
Proefschrift: Invoering van een gedigitaliseerde onderwijspraktijk – Deel A: Patronen van interventies in een model van organisatieleren en leiderschapspraktijken
Promotor 1: Prof. dr. P.R.J. Simons
Copromotor 1: Dr. J.G.G. Zuylen
Datum en tijd: 16/12/2011 12:00
Locatie: Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht