Om werkzame medicijnen voor progressieve MS te kunnen ontwikkelen, moet eerst een manier gevonden worden om het effect van medicijnen voor progressieve MS gemakkelijk te kunnen meten. Onderzoek van Libertje Bosma laat zien dat onder meer een loopsnelheidstest hiervoor een goede graadmeter is.
Voor het ontwikkelen van werkzame medicijnen voor progressieve MS, is het van belang om het effect van medicijnen gemakkelijk te kunnen meten. Met verschillende zogenaamde klinische schalen – meetinstrumenten die veel gebruikt worden in medicatiestudies – kunnen de klachten en beperkingen als gevolg van MS worden vastgelegd.
Hierbij valt te denken aan neurologisch onderzoek, verschillende functietesten of vragenlijsten naar de ziekte-impact. In dit proefschrift heeft Bosma het gebruik van verschillende klinische schalen in progressieve MS nader onderzocht, om de opzet van medicatiestudies te ondersteunen en de ontwikkeling van een werkzame behandeling voor progressieve MS te bevorderen.
Loopsnelheidstest
Uit de studies kwam naar voren dat door het combineren van meerdere schalen verschillende dimensies van de ziekte gemeten kunnen worden, waardoor veranderingen in het ziektebeloop beter kunnen worden opgepikt. Een loopsnelheidstest, de Timed 25-Foot Walk, bleek het meest de moeite waard om af te nemen bij progressieve MS-patiënten. Deze relatief eenvoudige test is goed in staat verslechtering vast te leggen en blijkt daarnaast ook gerelateerd te zijn aan de toekomstige ziekte-impact zoals de patiënt deze ervaart, van groot belang voor medicatiestudies voor progressieve MS.
Multiple sclerose
Multiple sclerose (MS) is een aandoening van de hersenen en het ruggenmerg die al op jonge leeftijd kan leiden tot ernstige lichamelijke beperkingen en handicaps. Patiënten kunnen verschillende uitvalsverschijnselen krijgen, zogenaamde schubs. Meestal worden deze gevolgd door herstel (relapsing-remitting MS). Behalve schubs kunnen patiënten ook een langzaam toenemende achteruitgang ervaren, soms al vanaf het begin van de ziekte (primair progressieve MS), soms pas in een latere fase van de ziekte (secundair progressieve MS). Deze geleidelijke achteruitgang herstelt niet meer.
Werkzame medicijnen
Slechts een deel van alle mensen met MS heeft baat bij de huidige geneesmiddelen, die steeds beter in staat zijn schubs tegen te gaan. Helaas is geen van deze medicijnen werkzaam voor progressieve MS en staan de behandelend artsen van deze patiënten vooralsnog met lege handen.
Libertje Bosma promoveert op 19 april 2013 bij VUmc. Promotoren: Prof. dr. B.M.J. Uitdehaag, Prof. dr. C.H. Polman.