Acht op de tien leidinggevenden vinden dat een werknemer met hiv dit moet melden in een sollicitatiegesprek. Tegelijkertijd geeft bijna de helft van de bedrijven aan iemand met hiv minder snel een vast contract te zullen geven.
Dit blijkt uit een nieuw onderzoek van TNS NIPO in opdracht van het Aids Fonds. De voornaamste reden voor bedrijven om geen werknemer met hiv in dienst te nemen is dat zij de kans op ziekteverzuim groot achten en de kans op infectie van andere werknemers zoveel mogelijk willen verkleinen. Het Aids Fonds toont met dit rapport aan dat er onder leidinggevenden nog veel misverstanden over de chronische ziekte hiv bestaan. Op zondag 22 mei 2011 heeft FNV voorzitter Agnes Jongerius het rapport in ontvangst genomen. Jongerius onthult dan ook de foto van zichzelf die vanaf dinsdag op vacaturesites geplaatst wordt met de vraag: ‘Vind jij dat iemand bij een sollicitatie moet vertellen dat ie hiv heeft?’
Misverstanden over hiv
42 procent van de leidinggevenden is van mening dat er bij bedrijfshulpverlening (BHV) een risico op hiv-infectie bestaat. Onterecht, want overdracht van het virus zal zich niet voordoen als de normale protocollen in acht worden genomen. Nog eens 43% van de leidinggevenden ziet liever niet dat iemand met hiv in de bedrijfskantine werkt. Ook hier is sprake van een onterechte angst. De standaard horecaregel dat voedsel weggegooid moet worden als er niet hygiënisch gewerkt is, waarborgt dat er geen ziektes worden overgedragen. Een ander misverstand is dat werknemers met hiv meer risico op ziekteverzuim en uitval zouden geven. Bij grote bedrijven denkt 40% procent van de leidinggevenden dat een werknemer met hiv vaker verzuimt dan een werknemer zonder hiv. Hiv is tegenwoordig echter niet anders dan andere chronische ziekten.
Geen contract
Bijna de helft van de leidinggevenden (47%) zou iemand met hiv minder snel een vast contract aanbieden. Als belangrijkste reden waarom zij liever geen medewerker met hiv hebben geven zij hiervoor een grotere kans op ziekteverzuim (36%), gevolgd door geen risico willen lopen voor andere werknemers (22%). Sommige bedrijven zijn bang dat klanten afhaken of wegblijven (13%) of willen liever alleen gezonde werknemers in dienst (10%).
Inlichten hiv-status
Acht op de tien leidinggevenden zijn van mening dat iemand met hiv dit moet melden in een sollicitatiegesprek. Een sollicitant is echter niet verplicht een ziekte te melden tijdens een sollicitatie, tenzij de medische aandoening de kandidaat ongeschikt maakt voor de functie. Daarnaast vindt een ruime meerderheid van de leidinggevenden dat in geval van hiv niet alleen de arbo-arts (95%), maar ook personeelszaken (90%), de direct leidinggevende (80%) en de directie (88%) moeten worden ingelicht. Dit is in strijd met de privacyregels. De arbo-arts heeft zich bovendien te houden aan zijn of haar beroepsgeheim.
Een derde van de leidinggevenden (32%) wil niet dat de werknemer met hiv in contact komt met klanten. De helft (52%) wil niet dat klanten weten dat een werknemer hiv heeft.
Mensen met hiv komen hierdoor in een enorme spagaat. Aan de ene kant wordt van hen verlangd dat zij hun status binnen het bedrijf onthullen. Aan de andere kant vinden leidinggevenden dat mensen hun hiv naar buiten toe moeten verhullen.
‘Sluit hiv uit, niet de mensen met hiv’
Doel van de campagne die het Aids Fonds sinds 2009 voert en welke wordt ondersteund door Hiv Vereniging Nederland, is bewustwording rond de voortdurende stigmatisering van mensen met hiv, zowel door hoog- als door laagopgeleide mensen.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat irreële angst leidt tot een negatieve houding ten aanzien van mensen met hiv. Onderzoek onder mensen met hiv in Nederland toont aan dat – zonder uitzondering – alle deelnemers ooit negatieve reacties hebben ervaren. Belangrijke uitingsvormen van stigma zijn: verwijt, meer fysieke afstand, vermijding, buitengewone hygiënische maatregelen, onverschilligheid en uitsluiting(Arjan Bos, UniMaas 2008)
Presentatoren Sophie Hilbrand en Jeroen Pauw, Jörgen Raymann, tattoo-artiest Henk Schiffmacher, politicus Ronald Plasterk en FNV-bestuurder Agnes Jongerius werken dit jaar mee aan de campagne.
Voor het TNS NIPO-onderzoek in opdracht van het Aids Fonds zijn in totaal 1.031 Nederlanders ondervraagd. Daarnaast zijn 243 leidinggevenden van kleine, middelgrote en grote ondernemingen geïnterviewd.
Het Aids Fonds roept iedereen op zijn kennis en houding op het gebied van hiv te testen op www.hoepositiefbenjij.nl