Een verontrustend perspectief op lange termijn, en een aantal flinke beperkingen op korte termijn. Dat is de conclusie van de VNG na de bekendmaking van het lente-akkoord en de voorjaarsnota.
Voor de korte termijn stelt de VNG vast dat een aantal financiële pijnpunten onterecht wordt doorgeschoven naar gemeenten. Dat is teleurstellend: gemeenten worden geconfronteerd met flinke beperkingen in het werk voor hun inwoners. Voor de langere termijn is onduidelijk of en hoe de gemeenten door kunnen gaan met de vernieuwingen op gebieden als arbeidsmarkt en zorg.
De plannen bevatten moeilijke punten voor de gemeenten voor de korte termijn. Gemeenten draaien op voor het invoeren en weer afschaffen van de huishoudtoets, en de ingezette en weer afgeblazen transformatie van de Sociale Werkplaatsen. Dat laatste onder andere via een onterechte korting van 100 miljoen op het gemeentefonds, waarvan aanvankelijk nog was toegezegd dat deze aan de gemeenten zelf ten goede zou komen.
Wel zijn de gemeenten verheugd met enkele maatregelen uit het akkoord zoals het terugdraaien van de korting op het passend onderwijs, de vermindering van de bezuiniging op het persoonsgebonden budget, het terugdraaien van de verhoging van de griffierechten en de extra impuls voor mobiliteit via de Brede Doel Uitkering Verkeer en Vervoer.
De financiële slagvaardigheid wordt helaas verder beknot door een stevige afname van het Gemeentefonds, terwijl de mogelijkheden op de lange termijn worden beperkt door het verplicht bankieren bij de Staat.
Op de langere termijn is nu onduidelijk waar de gemeenten rekening mee moeten houden. De beweging die in het sociale domein is ingezet om zorg en werk dichterbij de burger te organiseren wordt door het kabinet op pauze gezet. In de sociale zekerheid is nu onduidelijk hoe de toekomst van de Sociale Werkplaatsen er uit komt te zien en hoe gemeenten aan de onderkant van de arbeidsmarkt slagvaardiger kunnen gaan opereren.
De VNG gaat haar punten op 4 juni nadrukkelijk aan de orde stellen in een overleg met een kabinetsdelegatie onder leiding van minister-president Rutte. De VNG wil dan zowel de maatregelen voor 2013 bespreken als de perspectieven op langere termijn.