De kinderopvangsector staat onder grote financiële druk. De gemiddelde winstgevendheid van organisaties was in 2011 slechts 1,6 procent. De vermogenspositie bedroeg 12,4 procent. De bezetting is in 2012 gemiddeld 10,4 procent lager en ondernemers verwachten in 2013 een daling van nog eens 7 procent. Op 1 oktober waren al 56 organisaties failliet verklaard.
Deze cijfers komen uit het Sectorrapport Kinderopvang 2012 van het Waarborgfonds Kinderopvang in samenwerking met Ruimte-OK. Het Waarborgfonds verwacht de komende maanden nog meer faillissementen. Het signaleert dat momenteel zeker 300 organisaties achterlopen met het betalen van rente en/of aflossing, pensioen- en/of verzekeringspremies en/of belastingen.
Directeur John Ringens roept op tot een meer geleide herstructurering in plaats van de koude sanering die zich nu voltrekt ten koste van waardevolle en kwalitatief goede opvangcapaciteit. Dit zou de kinderopvang kunnen versterken en bijdragen aan de door het kabinet als noodzakelijk bestempelde afstemming tussen onderwijs, buitenschoolse opvang en overige jeugdvoorzieningen.
Voor het eerst ligt de gemiddelde rentabiliteit in de kinderopvang onder de 2 procent. Het Waarborgfonds kwalificeert deze waarde als kritische ondergrens voor een haalbare bedrijfsvoering bij voldoende marktvraag. Ook rendabeler organisaties moeten vanwege de vraaguitval momenteel ingrijpen in de bedrijfsvoering. Uit het sectorrapport blijkt dat ze allereerst hun personeelsbestand flexibiliseren. Daarnaast proberen ze groepen samen te voegen. De belangrijkste reden voor de afgenomen vraag is volgens de ondernemers de overheidsbezuinigingen. Als tweede benadrukken ze de algemene economische situatie, die ouders onzeker maakt.
368 Kinderopvangorganisaties boden hun gegevens aan voor het Sectorrapport Kinderopvang 2012. Gezamenlijk exploiteerden ze in 2011 45 procent van het totale aantal kindplaatsen in Nederland en hadden ruim 1,7 miljard euro omzet.