De huidige maatregelen ter waarborging van de integriteit in de publieke sector, schieten tekort om corruptie en andere ernstige integriteitschendingen te voorkomen. Nieuwe opties zijn een strengere selectie aan de poort voor het topmanagement en het creëren van mogelijkheden om ook gekozen volksvertegenwoordigers uit hun functie te ontheffen. Ook moet er meer worden gekeken naar het totale systeem waarbinnen organisatiegerelateerde misdragingen plaatsvinden in plaats van naar slechts de individuele ambtenaar of bestuurder. Dat stelt prof. dr. Emile Kolthoff, hoogleraar criminologie aan de faculteit Rechtswetenschappen van de Open Universiteit in zijn oratie ‘Moedwil, Misverstand of Onvermogen?’. Kolthoff houdt zijn inaugurele rede op vrijdag 9 december 2011 om 16.00 uur bij de Open Universiteit in Heerlen.
Corruptie
Het belang van integriteit staat hoog op zowel de publieke als de private agenda. Desondanks zijn er met de regelmaat van de klok nieuwe schandalen. Belangenverstrengeling door bestuurders, corruptie door ambtenaren, ongewenst gedrag van professionals, klokkenluiders die het onderspit delven en organisaties die hun goede imago zien verdwijnen door het gedrag van hun bestuurders.
Naar meer integriteit
Kolthoff pleit in zijn inaugurele rede voor strenger aan de poort te selecteren bij functies voor topmanagement en bestuur. Bovendien moet het mogelijk worden gekozen volksvertegenwoordigers uit hun functie te ontheffen bij overtreding van de gedragscode. Hij beschrijft het brede veld van corruptie en ander niet integer gedrag in de publieke sector tot nu toe, en stelt vast dat het lerend vermogen hier niet erg groot is. Hij stelt ook dat er de laatste jaren te veel is gefocust op het voldoen aan papieren normen en te weinig aandacht is besteed aan de organisatiecultuur en hoe die inwerkt op het gedrag van individuen. Hij relateert ongewenst gedrag in organisaties aan criminologische theorie om naar verklaringen te zoeken en wijst op de belangrijke positie van de helden, degenen die in moeilijke omstandigheden hun rug recht houden.
Over Emile Kolthoff
Prof. dr. Emile W. Kolthoff (1958) is hoogleraar criminologie aan de Open Universiteit en als lector Veiligheid, Openbare orde en Recht bij de Juridische Hogeschool Avans-Fontys verbonden aan het Expertisecentrum Veiligheid van Avans Hogeschool. Hij is Fellow bij de Onderzoeksgroep Quality of Governance van de Vrije Universiteit te Amsterdam en lid van de directie van het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING). Als politieofficier deed hij ruim 15 jaar praktische ervaring op in de Nederlandse opsporingspraktijk. Hij is actief in verschillende (internationale) netwerken op het vakgebied.