Mensen bij wie dikke darmkanker in de familie voorkomt én een hoge alcoholconsumptie hebben van gemiddeld 3 of meer glazen alcohol per dag hebben 81% meer kans op het ontwikkelen van dikke darmkanker dan mensen die dezelfde hoeveelheid drinken maar geen bloedverwanten hebben met deze ziekte. Juist bij deze familiair belaste groep kan het risico op dikke darmkanker worden verkleind door matig te zijn met alcohol.
Verhoogd risico
Uit eerdere studies is bekend dat er bij het drinken van gemiddeld 3 glazen alcohol per dag of meer sprake is van een verhoogd risico op dikke darmkanker. In hoeverre bij het ontstaan van dikke darmkanker ook erfelijke factoren een rol spelen was nog niet uitgekristalliseerd. Daarom gingen onderzoekers van de Harvard Universiteit in deze studie na in hoeverre personen waarbij dikke darmkanker in de directe familie (bij ouders, broers en zussen) voorkomt, vaker dikke darmkanker ontwikkelen.
Zij combineerden hiervoor de resultaten van twee grote epidemiologische studies (De Nurses’ Health Study en de Health Professional Follow-Up Study) en analyseerden de gegevens van 87.861 vrouwen die 26 jaar werden gevolgd en 47.290 mannen die 20 jaar werden gevolgd. In de looptijd van het onderzoek ontwikkelden 1801 mensen in de onderzoekspopulatie darmkanker. De resultaten zijn gepubliceerd in de American Journal of Clinical Nutrition.
Resultaten
Uit de analyse van de onderzoeksgegevens blijkt dat er in de groep met de hoogste alcoholconsumptie (gemiddeld ≥3 glazen per dag) een 36% hoger risico is op dikke darmkanker, maar dat er geen sprake is van een lineaire relatie: bij mensen die 1,5 tot 3 glazen per dag drinken vonden zij een lager risico dan bij mensen die 1 tot 1,5 glas alcohol per dag drinken.
Bij nadere analyse van de gegevens van de groep met de hoogste alcoholconsumptie, blijkt dat personen die geen directe familieleden met dikke darmkanker hebben, een 23% hogere kans hebben op het ontwikkelen van de ziekte dan niet-drinkers . Maar mensen mét dikke darmkanker in hun directe familie hebben ruim 102% meer kans op dikke darmkanker dan niet-drinkers met dikke darmkanker in de familie. Deze resultaten golden zowel voor mannen als voor vrouwen. De onderzoeksgegevens werden gecorrigeerd voor allerlei bekende verstorende variabelen.
Beperkingen
Helaas was het, door de beperkte aantallen, niet mogelijk om de groep met de hoogste alcoholconsumptie (gemiddeld ≥3 glazen per dag) verder uit te splitsen naar consumptieniveau. Ook was het niet mogelijk om onderscheid te maken tussen mensen met verschillende drinkpatronen (piekdrinken versus een regelmatig drinkpatroon).
Bij de gevonden resultaten kan de kanttekening worden geplaatst dat de groep met de hoogste alcoholconsumptie tevens de groep is die op andere fronten het minst gezonde leefpatroon heeft: zij eten het meeste rood vlees, roken het meest en hebben de laagste foliumzuurinname, hetgeen er op wijst dat de groente en fruit consumptie laag is. Alhoewel er in het onderzoek zo goed mogelijk is gecorrigeerd voor verstorende variabelen, kan er nog steeds sprake zijn van een lichte vertekening van de data, aldus de onderzoekers.
Aanbevelingen
De onderzoekers concluderen dat het, met name voor mensen bij wie dikke darmkanker in de familie voorkomt, zinvol is om hun eigen risico op deze ziekte te verkleinen door hun alcoholconsumptie te beperken tot gemiddeld minder dan 3 glazen per dag.
Omdat bovenstaande resultaten er op wijzen dat er mogelijk sprake is van genetische factoren bevelen de onderzoekers aan om hier nader onderzoek naar te doen. Verder bevelen zij aan om bij toekomstig onderzoek naar dikke darmkanker ook navraag te doen naar het vóórkomen van deze ziekte in de familie.