Om eventuele gezondheidsschade door gebruik van mobiele telefoons aan het licht te brengen, met name tumoren in het hoofd, wordt al langere tijd veel onderzoek gedaan. Op dit moment zijn gegevens beschikbaar over een gebruiksperiode van maximaal 13 jaar.
Daaruit komt geen duidelijk bewijs naar voren dat deze gebruiksduur een verhoogd risico geeft op een hersentumor of andere tumoren in het hoofd. Over de risico’s op langere termijn kan niets worden gezegd: daarvoor hebben we langere looptijden van het onderzoek nodig. Dit schrijft de Gezondheidsraad in een advies dat maaandag 3 juni 2013 wordt aangeboden aan de staatssecretaris van het Ministerie van Infrastructuur & Milieu.
Zwakke en inconsistente aanwijzingen
De conclusies in het advies zijn de uitkomst van een uitgebreide inventarisatie en beoordeling van het beschikbare epidemiologische onderzoek naar een mogelijk verband tussen bepaalde tumoren in het hoofd en de radiofrequente elektromagnetische velden van mobiele telefoons. De sterke en zwakke punten van de onderzoeken zijn geanalyseerd en de resultaten gewogen.
Alleen voor gliomen (kwaadaardige hersentumoren) werden zwakke en inconsistente aanwijzingen gevonden voor een verband met langdurig gebruik van de mobiele telefoon. Tegelijk is in de bevolkingsstatistieken van Nederland geen toename te zien van dit type hersentumor.
Voor een mogelijk verband met meningiomen (tumoren van de hersenvliezen), brughoektumoren (op de gehoorzenuw) en speekselkliertumoren werden nog minder aanwijzingen gevonden.
Belang van doorgaan met onderzoek
Meer informatie zal moeten komen van langduriger epidemiologisch onderzoek en een langduriger volgen van de bevolkingsstatistieken. De zogeheten latentietijd (in dit geval: de periode tussen de blootstelling en de vaststelling dat een tumor is ontstaan)kan immers ook (veel) langer zijn dan 13 jaar. Mocht dat zo zijn, dan zou een eventueel verband pas na langere tijd in onderzoek zichtbaar worden.
Deel van uitgebreidere advisering
In een gerelateerd advies zal de Gezondheidsraad zich buigen over de resultaten van dierexperimenteel onderzoek. Dat advies wordt eind van dit jaar verwacht. Proefdieronderzoek kan informatie geven over de manier waarop eventuele gezondheidsschade wordt veroorzaakt. De resultaten van het vervolgadvies kunnen consistent zijn met de huidige conclusies of daar juist vragen over oproepen.
In elk geval blijft het van belang om langjarig en op verschillende manieren te onderzoeken of er sprake kan zijn van schade.
De publicatie Mobile phones and cancer. Part 1. Epidemiology of tumours in the head (nr. 2013/11) is uitgebracht in het Engels en heeft een Nederlandse samenvatting. Het advies is te downloaden van www.gr.nl en in een papieren versie op te vragen bij het secretariaat van de Gezondheidsraad, e-mail: order@gr.nl.
Hersentumoren en gebruik van mobiele telefoon – goo.gl/0VjK3 – #tumor
— Gezondheidskrant (@Gezondheidskrnt) 3 juni 2013