Nieuwe beeldtechnieken en computersoftware brengen het kloppende hart nauwkeurig in beeld. Deze driedimensionale echocardiografie maakt een betere behandeling van hartfalen mogelijk, concludeert Johannes van der Heide in zijn promotieonderzoek. Van der Heide promoveert op 14 juni 2012 bij VUmc.
Hartfalen is een ziektebeeld waarbij het hart verminderd pompt, bijvoorbeeld na beschadiging door een hartinfarct, een virusinfectie of na chemotherapie. Naast een sterk verhoogde kans op overlijden veroorzaakt hartfalen problemen als kortademigheid en oedemen van de benen.
Een belangrijk bijkomend probleem is het zogenaamde asynchrone contractiepatroon van de linkerhartkamer. Hierbij trekt niet het gehele hart in één keer samen; verschillende segmenten doen dit kort na elkaar. Dit kan worden gecorrigeerd met een speciale biventriculaire pacemaker. Het segment van het hart dat te laat samentrekt wordt dan door een pacemakerdraad ter plekke gestimuleerd.
Helaas verbetert een grote groep patiënten ook na deze behandeling niet. Mogelijk komt dit doordat de pacemakerdraad niet de juiste positie heeft. Het nauwkeurig bepalen van de locatie van de asynchronie is dus van groot belang.
Johannes van der Heide maakte bij zijn onderzoek gebruik van driedimensionale echocardiografie, in combinatie met analysesoftware. Bij een groep hartfalenpatiënten werd een virtueel ‘afgietsel’ gemaakt van de kloppende linkerhartkamer. Met behulp van software werd de linkerhartkamer vervolgens in 17 afzonderlijke segmenten verdeeld. Van elk individueel segment werd de exacte contractie gemeten.
Het onderzoek van Van der Heide bepaalt hiermee zowel de timing als de mate van contractie. Deze samentrekking kan per segment sterk verschillen. Bij onderzoek tot nog toe, werd uitsluitend timing van contractie gemeten.
Meting van de combinatie van zowel timing als mate van contractie bleek beter dan meting van alleen timing van contractie, om te voorspellen welke patiënten baat kunnen hebben bij een biventriculaire pacemaker. Dit kan een besluit over pacemakerimplantatie makkelijker maken.
Promotie
Promovendus: J.A. van der Heide
Proefschrift: Three-dimensional echocardiography for left ventricular quantification in heart failure
Promotor: prof.dr. A.C. van Rossum
Datum: 14-06-2012