Gezondheid, technologie en duurzaamheid vormen de centrale pijlers van een agrofoodsector die in 2020 weer midden in de samenleving staat. In de daarvoor benodigde transitie krijgen waardecreatie en innovatie een belangrijker gewicht dan het huidige dominante business principe van de laagste kostprijs. En de 88 miljoen koopkrachtige consumenten binnen de driehoek Berlijn-Londen-Parijs vormen de belangrijkste afzetmarkt, zonder bestaande mondiale belangen uit het oog te verliezen. Brabant heeft zich ontwikkeld tot hét ‘agrofood center of excellence’ van Noordwest-Europa.
Dat is in het kort het streefbeeld dat ontwikkelmaatschappij Agro & Co op verzoek van de provincie Noord-Brabant heeft opgesteld. De Brabantse gedeputeerden Jacobs en Van Heugten nemen maandag 30 augustus het visiedocument ‘Brabant AgroFood 2020: Brabant als de innovatieve agrofoodregio van Noordwest-Europa’ in ontvangst. Voor de totstandkoming van de toekomstvisie sprak Agro & Co uitvoerig met circa 25 agrofoodbedrijven en -organisaties. Daarnaast werd zelfstandig aanvullend onderzoek gepleegd.
Maatschappelijke en economische noodzaak
Actuele ontwikkelingen dwingen de sector tot het formuleren van een nieuwe toekomstvisie. ‘De voor Brabant zo belangrijke agrofoodsector blijkt economisch kwetsbaarder dan gedacht’, stelt directeur Jac Warmerdam van Agro & Co. ‘De afgelopen 10 jaar is het aandeel van de sector in de nationale toegevoegde waarde gestaag afgenomen, van 12 naar 9,5 procent van het Bruto Nationaal Produkt. De verwachting tot 2020 is een verdere daling tot 7,6 procent. Voor een deel betreft dit overigens een autonoom proces.’
Daarnaast is er in de samenleving toenemende zorg over de volksgezondheid, vooral als gevolg van de schaalvergroting in de veehouderij. ‘Ziektes als Q-koorts en verspreiding van de MSRA-bacterie wakkeren die onrust aan, wat zich onder andere heeft vertaald in een stop op het bouwen van megastallen door de Brabantse Provinciale Staten.’
Stilzitten is in deze omstandigheden geen optie, stelt het visiedocument. Het economisch belang van de agrofoodsector is daarvoor te groot. ‘Met 110.000 werknemers in dik 14.000 bedrijven is Brabant goed voor een kwart van de Nederlandse agrofoodexport’, schetst Warmerdam. ‘De provincie herbergt bovendien acht internationale bedrijven die elk afzonderlijk jaarlijks meer dan 1 miljard euro omzetten. Brabant is daarmee dé agrofoodprovincie van ons land.’
Voeding, gezondheid, kwaliteit, duurzaamheid
Brabant AgroFood 2020 noemt een aantal terreinen waarop de sector zich kan onderscheiden. ‘Grote kansen liggen er in de toenemende vraag naar (verse) kwalitatief hoogwaardige producten die op een duurzame manier zijn geproduceerd. Dit geldt zeker in de voor ons zo belangrijke Noord-Europese markt. Maar ook de verschuiving van commodities naar specalities, het toenemend belang van gezonde voeding en de opkomst van de biobased economy (=groene economie) biedt voor Brabant uitgelezen kansen.
Om de gewenste omslag te kunnen maken is een gecoördineerde aanpak nodig. Een sterk punt is dat alle benodigde (keten)spelers in Brabant aanwezig zijn (‘van grond tot mond’). Brabant Agrofood 2020 bepleit een vernieuwingsagenda waarin bedrijven, kennisinstellingen en overheid nauwer samenwerken. Zo ontstaat een klimaat voor open innovatie, een mogelijke agrofood-innovatiecampus (i.s.m. HAS Den Bosch en de Brabantse universiteiten), nieuwe netwerken en komen er risicodragende investeringen van grote in kleinere bedrijven (venturing). Daarnaast dient ook de publieke kennisinfrastructuur in Brabant op onderdelen verder versterkt te worden. Het visie-document doet hiervoor concrete suggesties.
Bedrijven die zich nader willen oriënteren op de vernieuwingsslag kunnen terecht op het Beter Eten congres 2010 dat Agro & co op vrijdag 17 september a.s. met ZLTO organiseert in 1931 Conferentiecentrum Brabanthallen (Den Bosch). Aanmelden kan via de website www.betereten2010.nl.
Provinciale Steun
Voor de plannen is provinciale steun onontbeerlijk, stelt Warmerdam. ‘Ik zie de provincie vooral als aanjager en regisseur, een rol die ze overigens alleen goed kan vervullen met actieve ondersteuning door en commitment van het bedrijfsleven.’ Hij hoopt met de visie een belangrijke bouwsteen te hebben aangedragen voor het werk van de aan te stellen Topcommissie. Provinciale Staten hebben zich afgelopen voorjaar uitgesproken voor een dergelijke commissie.
Over Agro & Co Brabant
Agro & Co (aandeelhouders: ZLTO, Rabobanken Brabant, provincie Noord-Brabant) is de ontwikkelmaatschappij voor de agrofoodsector en de groene ruimte van Noord-Brabant. Agro & Co ondersteunt innovatieve ondernemers in de vroegste ontwikkelingsfasen van hun bedrijf. Zo nodig verstrekt Agro & Co via zijn kapitaalfonds risicodragend vermogen om ondernemers de laatste stap naar marktintroductie te kunnen laten zetten. Voor meer informatie kunt u terecht op www.agro-co-brabant.nl