Wanneer het buitenste gedeelte van het menselijke gezichtsveld beperkt wordt, heeft dit grote invloed op de manier waarop mensen obstakels ontwijken tijdens het lopen. Ondanks dat we het centrale gedeelte van het visuele veld gebruiken om objecten te herkennen, blijkt dat het perifere gedeelte van grote invloed is om botsingen te voorkomen. Dit blijkt uit promotieonderzoek van Sander Jansen.
Inzicht in de effecten van gezichtsveldbeperkingen op dit soort taken kan bijdragen aan het ontwikkelen van trainingen voor mensen met bepaalde oogaandoeningen. Ook het identificeren van mensen die risico lopen om te vallen, kan hierdoor vergemakkelijkt worden. Vaak zijn dit ouderen voor wie struikelen grote gevolgen kan hebben. Daarnaast kunnen gebruikers en producenten van gezichtsveldbeperkende hardware zoals nachtkijkers deze inzichten gebruiken bij de aanschaf of ontwerp van dit soort producten.
Jansen heeft een aantal experimenten uitgevoerd waarbij zowel de horizontale als verticale kijkhoek van proefpersonen systematisch gelimiteerd werden door middel van speciale brillen. Vervolgens registreerde hij hun bewegingen tijdens het uitvoeren van ontwijktaken zoals slalommen en het stappen over obstakels.
Uit het onderzoek van de promovendus blijkt dat wanneer het gezichtsveld enigszins beperkt wordt, de persoon eerst de veiligheidsmarge tot het obstakel vergroot. Dit doet hij door de benen hoger op te tillen tijdens het overstappen en een ruimere bocht om objecten heen te maken. Wanneer de kijkhoeken verder verkleind worden, verminderen de proefpersonen ook de snelheid tijdens het uitvoeren van de taak. Daarnaast zetten de proefpersonen bredere stappen ten behoeve van de stabiliteit en verkleinen ze de snelheid van de hoofdbewegingen.
Promotiegegevens
Promovendus: Sander Jansen
Faculteit: Faculteit Bètawetenschappen
Proefschrift: Obstacle Avoidance Behaviour during Locomotion: Strategy Changes as a Result of Visual Field Limitations
Promotor 1: Prof. dr. P.J. Werkhoven
Copromotor 1: Dr. A. Toet
Datum en tijd: 25/1/2012 14:30
Locatie: Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht