Genspecifieke DNA-methylatie is een veelbelovende methode om een gen langdurig te onderdrukken waardoor er geen RNA en dus geen eiwit wordt aangemaakt. Dat blijkt uit onderzoek van promovenda Bernardina van der Gun. De methode zou onder meer kunnen worden toegepast als een nieuwe behandelvorm van kanker.
Veel ziekten zijn geassocieerd met een verkeerd eiwit-expressiepatroon van een of meer genen. Tot op heden kan men de aanmaak van eiwit echter alleen tijdelijk verlagen (door zogenaamde siRNA). Een nadeel van deze methode is dat de genexpressie zelf niet verandert, waardoor herhaalde toediening is vereist. Door het DNA te modificeren kan het verkeerde expressiepatroon mogelijk langdurig gecorrigeerd worden.
De door Van der Gun onderzochte methodes zijn gebaseerd op DNA-methylering, waarbij een methylgroep aan een DNA-molecuul wordt gekoppeld. Op verschillende manieren werd zo de expressie langdurig verlaagd van het gen dat codeert voor het Epitheliale Cel Adhesie Molecuul (EpCAM). Dit is een eiwit dat vaak in grote hoeveelheden aanwezig is op het oppervlak van kankercellen. De aanmaak van dit eiwit werd verlaagd, waardoor sommige type kankercellen langzamer gaan delen en minder invasief worden. Genspecifieke DNA-methylatie is breed toepasbaar: in principe kan op deze manier ieder willekeurig gen uitgeschakeld worden.
Bernardina van der Gun (Schalkwijk, 1960) studeerde Medisch Hoger Laboratorium Onderwijs te Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek aan de afdeling Pathologie en Medische Biologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en binnen onderzoeksschool GUIDE. Het onderzoek werd mede gefinancierd door de Europese Commissie. Na haar promotie blijft Van der Gun werkzaam als onderzoeker in het UMCG.
Promotiegegevens
– Promotie: mw. B.T.F. van der Gun, 13.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
– Proefschrift: Regulation and epigenetic modulation of EpCAM gene expression in ovarian cancer
– Promotor(s): prof.dr. M.G. Rots, prof.dr. L.F.M.H. de Leij
– Faculteit: Medische Wetenschappen
– Datum: 13 september 2010