Geheugen blijkt ontvankelijk voor wissen angstreactie

Alleen wanneer mensen tijdens het ophalen van een angstherinnering iets nieuws leren kan een angstreactie worden gewist. Dit blijkt uit onderzoek van klinisch psychologen van de Universiteit van Amsterdam dat is gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrijft Science.

Onderzoekers Dieuwke Sevenster MSc, dr. Tom Beckers en prof. dr. Merel Kindt ontwikkelden een methode om te bepalen of een aangeleerde angstreactie openstaat voor verandering. Hiermee werd duidelijk onder welke omstandigheden een aangeleerde angstreactie kon worden gewist. Om te meten of mensen iets nieuws leren maakten de onderzoekers gebruik van een maat voor Prediction Error – oftewel een discrepantie tussen wat iemand verwacht en wat er daadwerkelijk gebeurt.

Geen angstreactie
Cognitieve gedragstherapie is momenteel de meest gangbare en effectieve behandelvorm voor mensen die lijden aan een angststoornis. De effecten zijn in veel gevallen van korte duur en de angstklachten komen bij veel patiënten weer terug. Een belangrijke bevinding in het onderzoekslab van Kindt is dat wanneer deelnemers de bètablokker propranolol toegediend kregen in combinatie met het ophalen van de specifieke angstherinnering, de geleerde angstreactie een dag of maand later volledig was gewist.

Zo vonden de onderzoekers herhaaldelijk dat de angst wegbleef, ondanks het toepassen van welbekende technieken die erop gericht zijn de angst juist terug te laten keren. Dit wijst erop dat het angstgeheugen ofwel compleet gewist is, of dat het angstgeheugen niet langer toegankelijk is. Een cruciale bevinding is dat de deelnemers zich nog wel de angstassociatie konden herinneren, maar dat deze herinnering niet langer de eerder bijbehorende angstreactie veroorzaakte.

Angstconditionering
De onderzoekers gebruikten voor hun onderzoek een angstconditioneringsprocedure waarbij een specifiek plaatje gevolgd werd door een nare pijnprikkel. Tijdens het zien van de plaatjes werd steeds de verwachting van de pijnprikkel gemeten en ook de meer automatische angstreactie met behulp van de schrikreflex.

De huidige bevindingen zijn veelbelovend voor de ontwikkeling van effectievere en efficiëntere therapieën voor patiënten die lijden aan excessieve angst zoals traumaslachtoffers. Tot nog toe was er geen onafhankelijke maat beschikbaar die aangeeft of het geheugen al dan niet ontvankelijk is voor verandering. De onderzoekers tonen nu aan dat de angstreactie volledig kan worden gewist, mits er daadwerkelijk nieuw leren plaatsvindt tijdens het ophalen van het angstgeheugen.

Publicatiegegevens
D. Sevenster, T. Beckers en M. Kindt: ‘Prediction Error Governs Pharmacologically Induces Amnesia for Learned Fear’, in: Science (15 februari 2013). DOI: 10.1126/science.1231357

Plaats een reactie