Fysieke belasting is een van de grootste risico’s voor de gezondheid van werknemers in Nederland. Werknemers die veel moeten tillen, kracht moeten zetten, moeten duwen of trekken of die met een beeldscherm werken kunnen pijnklachten krijgen aan het bewe- gingsapparaat (rug, nek, schouders en armen). Bij ruwweg een kwart van die mensen worden de klachten chronisch.
Het is niet mogelijk een veilige norm vast te stellen, een grens waaronder deze klachten niet optreden. Dat schrijft de Gezondheidsraad in drie verschenen adviezen aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Beeldschermwerk
Miljoenen werknemers gebruiken regelmatig een computer op hun werk, gemiddeld 3,8 uur per dag. Ook privé zitten mensen veel achter de computer. Een op de drie Nederlanders heeft regelmatig of langdurig klachten aan arm, pols, hand, schouder of nek. Het is niet mogelijk aan te geven hoe lang iemand achter een beeldscherm kan werken zonder dat hij klachten krijgt. Wel is een schatting te maken van de mate waarin beeldschermwerk het risico op klachten vergroot. Zo verhoogt 30 uur muis- gebruik per week per 100 werknemers jaarlijks het aantal mensen dat nekklachten krijgt met 8, het aantal mensen dat schouderklachten krijgt met 13 en het aantal mensen dat hand-armklachten oploopt met 17. De risicoberekening kan gebruikt worden als uitgangspunt voor het opstellen van een grenswaarde. Dit vraagt om een beleidsmatige keuze welk risico aanvaardbaar is.
Tillen
Werknemers in de bouw, industrie, landbouw, gezondheidszorg en in het transport moeten veel en vaak tillen. Dit kan leiden tot lage rugklachten. Vooral als deze klachten chronisch worden, is sprake van een duidelijk nadelig gezondheidseffect. Een veilige grens voor tillen is niet aan te geven. Wel is iets te zeggen over de relatie tussen tillen en het risico op rugklachten. Naar schatting verhoogt het regelmatig tillen van lasten van 23 kilo het aantal mensen dat rugklachten krijgt per 100 werknemers jaarlijks met 3,3.
Het maximale tilgewicht dat iemand onder optimale omstandigheden mag tillen is volgens de veel gebruikte formule van het Amerikaanse arbeidsomstandighedeninstituut NIOSH 23 kilo. Deze formule berekent het maximaal te tillen gewicht afhankelijk van de situatie waarin iemand moet tillen (onder andere houding, frequentie, afstand). Volgens de raad is dit momenteel het best beschikbare instrument om nieuwe klachten te voorkomen.
Kracht zetten, duwen en trekken
Kracht zetten, duwen en trekken komt in dezelfde sectoren voor als tillen. Behalve rugklachten leveren deze bewegingen ook schouderklachten op. Er zijn echter onvoldoende wetenschappelijke gegevens beschikbaar om een veilige grens vast te stellen of om te kunnen inschatten hoe groot het risico precies is. De raad adviseert daarom de bekende methode ontwikkeld door Mital te gebruiken. Deze methode brengt de samenhang in kaart tussen kracht zetten, duwen en trekken in de arbeidssituatie en overmatige vermoeidheid. Hoewel ook deze methode niet aangeeft hoeveel klachten ermee te voorkomen zijn, is dit momenteel het best beschikbare instrument om zoveel mogelijk het ontstaan van nieuwe klachten te voorkomen.
Meer informatie
De publicaties Beeldschermwerken (nr. 2012/38), Tillen (nr. 2012/36) en Krachtzetten, duwen en trekken (nr. 2012/37) zijn te downloaden van www.gr.nl en in een papieren versie op te vragen bij het secretariaat van de Gezondheidsraad, e-mail: order@gr.nl. Nadere inhoudelijke inlichtingen verstrekt mw. dr. A.S.A.M van der Burght., tel. (070)340 70 17, e-mail a.vander.burght@gr.nl.
Wil je meer gezondheidsnieuws ontvangen, dan kun je natuurlijk ook fan worden van de Facebook pagina van de Gezondheidskrant.