Het communiceren van een familiair risico motiveert mensen mogelijk tot gezonder gedrag. Hiermee kan het risico op ziekte worden verlaagd. Dit is een van de conclusies uit het proefschrift van Miranda Wijdenes-Pijl waarmee zij op vrijdag 27 april 2012 is gepromoveerd bij VUmc.
Kennis en bewustwording van ziekten in de familie is dus van belang voor de preventie van chronische aandoeningen, zoals type 2 diabetes en hart- en vaatziekten. Daarnaast spoort het uitgebreid uitvragen van een familiegeschiedenis van diabetes meer mensen met een verhoogd risico op deze ziekte op.
Verhoogd risico
Mensen die deze veelvoorkomende aandoeningen in de familie hebben, lopen een verhoogd risico om zelf ook deze ziekten te ontwikkelen. Dit is het gevolg van genetische aanleg, gedeelde omgevingsfactoren en overeenkomstig gedrag. Het onderzoek van Wijdenes-Pijl maakt duidelijk dat het communiceren van familiegeschiedenis als risicofactor voor diabetes bij mensen met een verhoogd risico op diabetes niet leidt tot angst of fatalisme. Wel leidt het in geringe mate tot gezonder gedrag. Het communiceren van een familiair risico leidt niet tot valse geruststelling bij mensen zonder familiegeschiedenis van diabetes.
Gedetailleerde vragenlijst
Een gedetailleerde vragenlijst over familiegeschiedenis spoort meer mensen op dan een enkele vraag hierover, zoals dat in veel gezondheidsvragenlijsten gedaan wordt. Bovendien ervaart men het invullen ervan niet als te tijdrovend. Wijdenes-Pijl onderzocht dit in twee situaties: in een persoonlijk consult met een zorgvoorlichter en in een internetapplicatie. Deelnemers ontvingen een vragenlijst om het risico op diabetes in kaart te brengen en informatie over diabetes en manieren om het risico te verlagen. Het in kaart brengen van de familiegeschiedenis en het communiceren van familiair risico op ziekte zijn dus veelbelovende instrumenten om in te zetten bij de preventie van veelvoorkomende aandoeningen, zoals type 2 diabetes.
Promotie
Promovendus: M. Wijdenes-Pijl
Titel proefschrift: Family history information and common chronic disease prevention. Type 2 diabetes as an example
Promotoren: prof.dr. D.R.M. Timmermans
Copromotor: dr. L. Henneman
Datum: 27 april 2012, 11:45 tot 12:45 uur
Locatie: Aula, Vrije Universiteit