Hulp bij zelfdoding is voor de meeste artsen niet denkbaar als er sprake is van lijden aan een psychiatrische aandoening, dementie of lijden aan het leven. Dit in tegenstelling tot kanker of andere ernstige lichamelijke aandoeningen, waarbij de meerderheid van de artsen het uitvoeren van euthanasie denkbaar vindt.
Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd door VUmc in samenwerking met het AMC en Erasmus MC onder 1456 artsen in Nederland. Het onderzoek wordt gepubliceerd in Journal of Medical Ethics.
Euthanasieverzoek
Wanneer een arts een euthanasieverzoek krijgt, vraagt dit om een zorgvuldige beoordeling. Allereerst moet de arts beoordelen of de situatie voldoet aan de zorgvuldigheidseisen die gesteld worden in de euthanasiewet. Is er bijvoorbeeld wel sprake van ondraaglijk lijden? Ook zal de arts een persoonlijke afweging maken; kan hij achter het besluit van de patiënt staan, en is het inwilligen van het verzoek zowel emotioneel als moreel aanvaardbaar voor de arts?
Lichamelijk lijden
In het onderzoek van VUmc gaf 86% van de artsen aan het denkbaar te vinden om euthanasie uit te voeren. Dit percentage lag hoger bij huisartsen (93%) en specialisten ouderengeneeskunde (87%), en lager bij ziekenhuisspecialisten (74%). Echter, veel artsen maakten hierbij onderscheid in de aandoening die patiënten hadden. De denkbaarheid was hoog bij kanker en andere ernstige lichamelijke aandoeningen (85% en 82%).
Psychisch lijden
Een minderheid van de artsen vond het denkbaar om een euthanasieverzoek in te willigen in geval van lijden door een psychiatrische aandoening (34%), beginnende dementie (40%) en door lijden aan het leven (waarbij er geen sprake is van een ernstige aandoening) (27%). Het uitvoeren van een euthanasieverklaring in geval van gevorderde dementie vond 29% denkbaar. Opvallend is dat met name specialisten ouderengeneeskunde het vaak ondenkbaar vonden om euthanasie uit te voeren bij gevorderde dementie (14%).
Promovenda Eva Bolt: “Dit onderzoek laat zien dat elke arts zelf bepaalt waar zijn grenzen liggen bij beslissingen over euthanasie. Deze grenzen zijn zowel gebaseerd op wettelijke als persoonlijke argumenten. Daarom is het belangrijk dat mensen met een voorkeur voor euthanasie dit tijdig bespreken met hun arts. Op die manier kunnen artsen tijdig een mening vormen en deze bespreken, om teleurstelling of conflicten te voorkomen.”