Het Stoutfonds, dat boetes betaalt voor werkgevers die stages aanbieden aan illegale jongeren die een beroepsopleiding volgen, heeft de finish in zicht. Woensdag 2 mei 2012 deed de Haagse rechtbank uitspraak in de zaak van Kelvin, de stagiair die bij de Triodos Bank stage wilde lopen, maar dit op grond van zijn verblijfsstatus niet mocht.
De rechtbank in Den Haag heeft de 21-jarige Kelvin onverkort in het gelijk gesteld in zijn procedure tegen de Nederlandse Staat. Door Kelvin geen stage te laten lopen omdat hij geen verblijfsvergunning heeft, handelt de Staat onrechtmatig en in strijd met het recht op onderwijs. Bovendien stelt het vonnis expliciet dat geen boete opgelegd mag worden aan zijn stagebieder. Deze uitspraak en de val van het kabinet maken de weg vrij om deze kwestie nu eindelijk te regelen, en daarmee vervallen het nut en de noodzaak van het Stoutfonds.
Het Stoutfonds, een initiatief van sociaal investeerder Start Foundation, werd in september 2011 opgericht. Aanvankelijk om de boetes te betalen die scholen en stageaanbieders kregen wanneer zij jongeren zonder geldige verblijfsdocumenten toch stage lieten lopen. Later hielp het fonds ook diverse jongeren aan stages, omdat binnen het netwerk van Start Foundation veel bedrijven waren die deze stages aanboden. Tot op heden werd er nog geen enkele boete betaald, maar werden wel vijf garantverklaringen afgegeven om in geval van boete te betalen. Zo’n twaalf jongeren werd via het netwerk een stage aangeboden.
De problematiek is al enkele jaren oud. Er spelen drie conflicterende wetten. Artikel 2 van het Eerste Protocol bij het Europees Verdrag voor de Bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM), waarin staat dat niemand het recht op onderwijs mag worden ontzegd. De Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB), die voorschrijft dat stages onlosmakelijk deel zijn van het onderwijscurriculum. En de wet op de arbeid voor vreemdelingen (WAV), die stages aanmerkt als werk en waarvoor derhalve een werkvergunning nodig is. Diverse bewindslieden zegden ooit toe de stageproblematiek op te lossen, maar het kwam er maar niet van. Het kabinet-Rutte wilde niet bewegen op dit dossier, ondanks een meerderheid in de Kamer en klemmende oproepen van o.a. werkgevers, werknemers en MBO Raad. De zaak werd recent weer actueel toen eerst de gemeente Amsterdam en later ook Tilburg besloten deze jongeren toch stages aan te bieden.
Het Stoutfonds heeft er alle vertrouwen in dat de zaak nu definitief geregeld gaat worden, omdat ook het CDA heeft laten weten dat deze kwestie nu voor eens en altijd opgelost moet worden. Het Stoutfonds verwacht niet, gezien de nieuwe politieke werkelijkheid, dat de Staat in beroep zal gaan tegen het vonnis van de Haagse rechtbank. Het Stoutfonds gaat nu voorbereidingen treffen om de activiteiten te gaan staken. Het doel ligt binnen handbereik en er ligt veel werk te wachten om te investeren in een socialere arbeidsmarkt.
Het Stoutfonds is erkentelijk aan iedereen die deze zaak een warm hart toedroeg. Onze dank gaat vooral uit naar Vara’s Ombudsman, Defence for Children, de MBO Raad, de bedrijven en instellingen die stages aanboden ondanks de risico’s, en niet in de laatste plaats naar alle jongeren die met hun hartverscheurende verhalen ons telkens weer inspireerden om door te gaan.
Start Foundation is een maatschappelijk investeerder. Ze investeert jaarlijks vier miljoen euro in projecten en bedrijven die kansen bieden aan mensen die een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben. Oud-bestuurders zijn onder meer Johan Stekelenburg†, Bert de Vries en Wim Kok. Huidige bestuurders zijn Jetta Klijnsma, Anton Westerlaken en Titia Siertsema. Het bronkapitaal van Start Foundation is afkomstig van de verkoop van Uitzendbureau Start in 2002.