Compassie verdient een expliciete plaats in de professionele zorgrelatie. De verpleegkundige zorg aan ouderen is beter met compassie. Dit concludeert Margreet van der Cingel in haar proefschrift ‘Compassie in de verpleegkundige praktijk, een leidend principe voor goede zorg’. Van der Cingel promoveert op donderdag 7 juni 2012 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Compassie duikt regelmatig op in het maatschappelijke en politieke debat als terugkerende waarde. Zo heeft Karen Armstrong compassie wereldwijd onder de aandacht gebracht toen zij in 2008 de TED prijs kreeg met haar pleidooi voor compassie. In Nederland is vorig jaar ‘compassion for care’ opgericht, een beweging die compassie in de zorg wil terugbrengen.
Van der Cingel onderzocht wat compassie nu eigenlijk is, waar het voor staat en of compassie eigenlijk wel weg geweest is uit de zorg. In het proefschrift wordt duidelijk waarom compassie goede zorg bevordert. Naast een literatuurstudie en de inventarisatie naar de aanwezigheid van compassie in de moderne verpleegkunde hield de promovenda interviews met chronisch zieke ouderen en verpleegkundigen. Kenmerken van compassie zijn nabijheid, opmerkzaamheid en gelijkwaardigheid. Uit de gesprekken bleek dat de kwaliteit van zorg als goed wordt ervaren wanneer deze kenmerken van compassie een rol spelen in de zorgrelatie.
Het onderzoek biedt een concreet handvat over hoe compassie kan worden toegepast in de dagelijkse uitvoer van de zorg. Verpleegkundigen kunnen compassie onder andere inzetten door het geven van aandacht, door actief te luisteren en door het leed te benoemen. De zorg wordt hierdoor daadwerkelijk op basis van de voorkeuren van ouderen vastgesteld.
In de hedendaagse principes van goede zorg moet het handelen van professionals gebaseerd zijn op wetenschappelijke kennis, ervaringskennis en de samenspraak met degene die zorg nodig heeft. Compassie ondersteunt dit principe.
Over Margreet van der Cingel
Margreet van der Cingel is verpleegkundige, verplegingswetenschapper en organisatieadviseur. Zij is als senior docent/onderzoeker verbonden aan de Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle. Zij werkt daar op de School of Healthcare en is gelieerd aan het lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg.
Van der Cingel promoveert bij prof.dr. Marli Huijer, Civis Mundi hoogleraar Filosofie van Cultuur, politiek en religie aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit Rotterdam.