De kwaliteit van darmkankeroperaties in Nederland behoort tot de hoogste van Europa. Het aantal mensen dat na een ingreep voor een tumor in de dikke darm overlijdt, is met vier procent laag ten opzichte van andere Europese landen. Ook doet Nederland relatief veel kijkoperaties die net zo veilig blijken als een gewone operatie met een snee in de buik, maar veel minder belastend zijn voor de patiënt.
Dit blijkt uit gegevens van de Dutch Surgical Colorectal Audit (DSCA) waarin gedetailleerde informatie is verzameld van 8.000 darmkankeroperaties die vorig jaar plaatsvonden. De cijfers worden vandaag bekend gemaakt op een congres in Amsterdam. Uit de wetenschappelijke literatuur is bekend dat het gemiddelde sterftecijfer na een darmkankeroperatie in andere Europese landen zeven procent is. Ook doet Nederland twee keer zoveel kijkoperaties als in het Verenigd Koninkrijk waar men al jaren met een monitoringssysteem werkt. Daar is de sterfte na een darmkankeroperatie in acht jaar tijd gedaald van 7 naar 4,5 procent. Nederland blijft daar onder.
Unieke kwaliteitsregistratie
De darmkankerregistratie is onderdeel van Stichting DICA, de Dutch Institute for Clinical Auditing. De unieke monitor wordt nog dit jaar uitgebreid met borstkanker, en maag- slokdarmkankerbehandelingen en later dit jaar sluit ook de beroepsgroep van longkankerchirurgen zich aan. DICA legt dan al ruim 70% van alle kankerbehandelingen in Nederland gedetailleerd vast. De registratie is uniek omdat rekening wordt gehouden met tal van aspecten zoals de leeftijd en conditie van patiënten. Hierdoor kunnen ziekenhuizen hun resultaten onderling vergelijken. Chirurgen krijgen zicht op de best werkende behandelingen die ze direct kunnen overnemen. De patiënt krijgt daardoor nog betere zorg en het aantal complicaties en sterfte kan nog verder dalen.
Kwaliteitsbeleid chirurgen
Het monitoringsysteem past in het beleid van Nederlandse Vereniging van Heelkunde (NVvH), de wetenschappelijke vereniging van chirurgen, om de kwaliteit van de zorg verder te verhogen. “In januari hebben we naar buiten gebracht aan welke normen ziekenhuizen moeten voldoen die darmkankeroperaties uitvoeren”, zegt hoogleraar oncologische zorg Rob Tollenaar, bestuurslid van de NVvH en een van de drijvende krachten achter Stichting DICA. “Met het registratiesysteem kunnen we die normen verder aanscherpen. We krijgen nu niet alleen inzicht in de resultaten van operaties, maar kunnen ook direct bijsturen als dat nodig is.”
Darmkankerregistratie breed gedragen
Maar liefst 92 van de in totaal 94 ziekenhuizen leveren vrijwillig informatie aan het monitoringsysteem. Reden voor de hoge deelname is dat het klinieken en chirurgen inzicht biedt in de eigen prestaties. Hoewel alle ziekenhuizen goede zorg leveren, zijn er onderling natuurlijk verschillen. Zo is het gemiddelde verblijf van patiënten in sommige ziekenhuizen langer dan in anderen. Samen met de NVvH kan dan gekeken worden wat de reden is en of er verbeteracties mogelijk zijn.
Aanpassen beleid
Ook kunnen de gegevens aanleiding zijn om tot nieuw beleid te komen. “We zien bijvoorbeeld dat de sterfte bij patiënten ouder dan 80 jaar na een spoedoperatie voor darmkanker heel hoog is; boven de 20 procent”, zegt hoogleraar Tollenaar. “Het betekent dat we alles op alles moeten zetten om nog sneller van diagnose tot ingrijpen over te gaan. En dat we na de operatie heel scherp de patiënt in de gaten moeten houden. Bij die groep is ‘even aankijken’ bij complicaties soms niet mogelijk.”
Over DICA
Het doel van Stichting DICA is het verbeteren van de uitkomsten van de zorg voor patiënten. Zo min mogelijk complicaties en heroperaties, het beperken van het aantal dagen dat patiënten in het ziekenhuis moeten blijven en een zo laag mogelijke sterfte. De registratie is in 2009 begonnen en in twee jaar tijd zijn gedetailleerde gegevens van darmkankerbehandelingen van 15.000 patiënten verzameld.
Als het standaard is dat medische missers onder het vloerkleed geschoven worden, hoe kun je dit dan allemaal zo zeker weten?
Toen mijn man bij een routine-onderzoekje aan zijn darmen doorgestoken werd (na hem diezelfde middag nog iemand die is overleden) en hij nipt het leven behield, weliswaar met een enorme buikhernia als gevolg, hield het ziekenhuis stug vol dat ook maar iets verwijtbaars geschied was. Dezelfde specialist steekt nog immer vrolijk sinds jaar en dag door alvleesklieren, darmen etc., maar op non-aktief: ho maar. Dus wat heeft dit weer voor zin? De waarheid komt vaak toch nooit boven. Ja, bij toeval soms na jááááren, na oneindig veel klachten, zoals laatst bij die enge neuroloog.
Als het je zelf overkomen is en je bent meteen tegen een onwelwillend Raad van Bestuur op gelopen, en een rechtszaak van 10 à 15 jaar kan je niet meer aan, geloof je hier niet in.