De aanleg van een buurttuin leidt tot meer sociale contacten en zorgt voor nieuwe initiatieven in de wijk. Dat blijkt uit recent onderzoek van het Louis Bolk Instituut, dat de succesfactoren in kaart heeft gebracht rond de implementatie van de buurttuin Bruistuin in Arnhem. Bij Turkse en Marokkaanse bewoners is gemeten of de tuin effecten op gezondheid heeft.
De gegevens zijn vergeleken met die van bewoners uit een vergelijkbare wijk zónder buurttuin. Er zijn geen veranderingen in leefstijl, voeding of bewegen bij de eerste groep gemeten. De positieve effecten blijken vooral op sociaal vlak te liggen: meer uitwisseling en meer contact tussen een gevarieerde groep wijkbewoners, een groter vertrouwen in de buurt en nieuwe buurtinitiatieven van bewoners.
Kindertuintjes succesfactor
Het project de Bruistuin is uitgevoerd in de wijk Malburgen in Arnhem. De tuin bevat een moestuin, kruidentuin, speeltuin en sportgedeelte. Naast een goede ligging van de buurttuin, is het vroegtijdig betrekken van wijkbewoners en lokale organisaties bij het ontwerp en de inrichting een belangrijke succesfactor. Zo ontstaat een tuin die voldoet aan de wensen van de wijk. Lokale organisaties zetten zich in voor activiteiten en onderhoud en dragen zorg voor het succes op langere termijn. Om buurtbewoners tot deelname aan de buurttuin te stimuleren, blijkt de aanleg van kindertuintjes cruciaal. De tuintjes zorgen voor een actieve deelname van zowel ouders als kinderen. Bovendien leren de kinderen nieuwe groenten en smaken kennen.
Marokkaanse en Turkse doelgroep
Het onderzoek naar de verandering van de leefstijl is verricht onder Marokkaanse en Turkse bewoners, omdat bij deze groepen naar verhouding méér Westerse welvaartsziekten voorkomen, zoals overgewicht en suikerziekte.
“Wij hadden de hypothese dat de aanleg van een gezamenlijke tuin zou leiden tot méér bewegen en gezonder eten”, licht onderzoeker Van de Vijver van het Louis Bolk Instituut toe. “Maar wijzigingen in leefstijl zijn na dit eerste jaar niet vastgesteld. Een jaar is overigens kort voor het bereiken van een dergelijke gedragsverandering.”
Toch blijken meerdere doelgroepen positieve effecten te ondervinden van een buurttuin. Daardoor is het effect van de interventie (de tuin) groter dan oorspronkelijk aangenomen werd. Verder is duidelijk geworden dat naast leefstijlfactoren, ook de veiligheid en het vertrouwen in de wijk belangrijke parameters zijn om te meten. Het volledige onderzoeksrapport is te downloaden.
Over de Bruistuin
Het project Bruistuin is gefinancierd door onder meer ZonMw. Projectuitvoering: Green & So, Radar advies, Seinpost, Volkshuisvesting Arnhem en het Louis Bolk Instituut. Het gezondheidsonderzoek is door het Louis Bolk Instituut opgezet en uitgevoerd.
Buurttuin leidt tot sociale cohesie en vertrouwen in de wijk – http://t.co/DivrjgXMj1 – #tuinieren
— Gezondheidskrant (@Gezondheidskrnt) 4 december 2013