Fijnstof in de buitenlucht kan luchtweg-, hart- en vaatziekten veroorzaken. Op dit moment is echter nog niet precies duidelijk welke componenten van fijnstof verantwoordelijk zijn voor deze schadelijke effecten.In zijn onderzoek heeft Maciek Strak gekeken welke fijnstofcomponenten vooral van invloed zijn op de gezondheid van de longen en het hart. Hij ontdekte daarbij dat de herkomst en chemische samenstelling van deeltjes belangrijker is dan de massa van de deeltjes.
De promovendus heeft 31 gezonde, niet-rokende jonge vrijwilligers op vijf verschillende locaties herhaaldelijk vijf uur blootgesteld aan fijnstof: een ondergronds treinstation, twee verschillende drukke wegen, een veehouderij en een stadslocatie. Hij heeft metingen verricht op dertig dagen in maart-oktober 2009. De gezondheid van longen en hart van de proefpersonen werd voorafgaand aan, direct na, twee uur na en in de ochtend na de blootstelling gemeten.
Strak ontdekte dat een toename in ultrafijne deeltjes en het gas stikstofdioxide gekoppeld was aan het vaker voorkomen van luchtwegontsteking en een verlaagde longfunctie.
Wanneer de proefpersonen verhoogde concentraties organisch koolstof, sulfaat en nitraat inademden bleken zij in het bloed stoffen aan te maken die kunnen wijzen op toekomstige hart- en vaataandoeningen. Blootstelling aan stikstofdioxide, nitraat en sulfaat bleek bovendien te leiden tot een verhoogde aanmaak van stollingsfactoren in het bloed.
Promotie
Promovendus: Maciek Strak
Faculteit: Faculteit Diergeneeskunde
Proefschrift: The Unusual Suspects: Air Pollution Components and Associated Health Effects
Promotor 1: Prof. dr. Bert Brunekreef
Promotor 2: Prof. dr. Erik Lebert
Copromotor 1: Dr. Nicole Jansen
Copromotor 2: Dr. Gerard Hoek
Datum: 27/9/2012