Blijvend hand- en polsletsels door gemiste diagnoses op Spoedeisende Hulp

De kwaliteit van de behandeling van hand- en polsletsel op de Spoedeisende Hulp (SEH) in Nederlandse ziekenhuizen laat ernstig te wensen over. Dat stellen de Nederlandse Vereniging voor Handchirurgie (NVvH) en de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) vandaag in een gezamenlijke verklaring.

Aanleiding is een analyse van de letselschades aan de hand en pols van de grootste Nederlandse letselschadeverzekeraar, zoals recent gepubliceerd in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift (European Journal of Hand Surgery). Er werden 743 claims geregistreerd, meestal naar aanleiding van een gemiste diagnose of onzorgvuldige behandeling. Dit heeft niet alleen grote financiële gevolgen, maar leidt tevens tot een hoog ziekteverzuim en soms blijvende invaliditeit.

Uit een onderzoek naar claims als gevolg van hand- en polsletsel in de afgelopen 15 jaar blijkt dat 65% van de claims behandelingen op de SEH betreft. De top drie van ingediende claims betrof klachten over de behandeling van polsbreuken (22%), snijwonden aan hand en pols (19%) en gebroken vingers (14%). De meeste klachten betreffen onzorgvuldige behandeling (35%) en een gemiste diagnose (34%).

In veel ziekenhuizen staan onervaren artsen op de SEH. Het is dan ook niet verwonderlijk dat 60% van de patiënten die een claim indienden door een arts in opleiding op de SEH werden gezien. Opvallend was ook dat 75% van de gemiste zenuw- of peesdoorsnijdingen werden beoordeeld door een arts in opleiding. In de meeste gevallen betrof dit een arts in opleiding tot algemeen chirurg.

Bij Medirisk, letselschadeverzekeraar van circa 70% van de niet-academische ziekenhuizen werden 743 claims geregistreerd (tussen 1993 en 2008) die de verzekeraar 5 miljoen euro kostten. Dit is 6,5% van alle ingediende claims in deze periode. Verzekeraar Centramed, (marktaandeel 30%), meldt met 332 claims (van 1995 tot 2009) vergelijkbare cijfers.

Tekort aan handchirurgen
In Nederland hebben 15 tot 20% van de patiënten die op de SEH belanden een handletsel, waarvan 5% moet worden geopereerd. De gevolgen van handletsels dienen niet te worden onderschat. Doordat een hand niet meer goed te gebruiken is als gevolg van handletsel, ontstaat een ziekteverzuim van gemiddeld 2 tot 6 weken. Bij een derde van alle werkongevallen is sprake van handletsel. Bovendien is een vijfde van de blijvende invaliditeit te wijten aan handletsel.

Letsels aan de hand en pols worden door verschillende medisch specialisten behandeld. Op dit moment nemen de aandoeningen aan de hand en pols alleen in de opleiding tot plastisch chirurg een prominente plaats in. Zij worden getraind in de complexe anatomie van de hand en de microchirurgische technieken om zenuw- en vaatletsel te repareren. Er is een tekort aan medisch specialisten die zich na hun opleiding verder specialiseren tot handchirurg. Vanuit de plastische chirurgie is er een opleiding opgezet waar plastisch chirurgen, orthopedisch chirurgen en algemeen chirurgen zich na hun opleiding verder kunnen specialiseren in de handchirurgie. Momenteel zijn er slechts 40 handchirurgen in Nederland werkzaam. Het merendeel van deze handchirurgen heeft als basisspecialisme de plastische chirurgie. De schatting is dat er zo’n 130 handchirurgen nodig zijn om adequate zorg te kunnen leveren.

“Ongeveer 1 op de 5 van de hand- en polsletsels op de SEH moet worden gezien door een handchirurg”, stelt Jan van Loon, als handchirurg werkzaam in het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk. “Het is een goede zaak dat meer ziekenhuizen de laatste jaren gebruik maken van speciaal opgeleide spoedeisende hulp artsen. Maar er zal structureel meer aandacht moeten worden besteed aan het herkennen van letsels, die behandeling door een ervaren handchirurg vereisen. Op deze wijze kan de kwaliteit van de behandeling worden verbeterd en kan ook blijvend letsel en het aantal claims sterk worden verminderd.”

Referentie: B. Mahdavian Delavary, J. E. L. Cremers, M. J. P. F. Ritt. Hand and wrist malpractice claims in the Netherlands:1993-2008. J Hand Surg Eur. 2010, 35E: 5: 381-384.

Plaats een reactie